જયપુરનો ‘હવા મહેલ’નું નામ કેવી રીતે પડ્યું, જાણો કોઈ પાયા વગર કેવી રીતે ઊભી છે આ ઈમારત

તેની સંસ્કૃતિ અને પરંપરાઓ ઉપરાંત, ભારત તેના વારસા માટે પણ જાણીતું છે. અહીં એવી ઘણી ઇમારતો છે, જે આપણા દેશના સમૃદ્ધ અને ભવ્ય ઇતિહાસને દર્શાવે છે. રાજસ્થાન દેશનું એક એવું રાજ્ય છે, જે તેની રંગીન સંસ્કૃતિ અને સુંદરતા માટે જાણીતું છે. અહીં ઘણા મહેલો અને કિલ્લાઓ છે, જેને જોવા માટે લોકો દૂર-દૂરથી આવે છે. રાજસ્થાનની રાજધાની જયપુર, જેને પિંક સિટી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે આવું જ એક સુંદર શહેર છે.

ઘણા સુંદર મહેલો અને કિલ્લાઓ શહેરની ભવ્યતામાં વધારો કરે છે, અને લોકો તેમને જોવા માટે દૂર દૂરથી અહીં આવે છે. હવા મહેલ આ સુંદર ઇમારતોમાંથી એક છે, જેની અનોખી ડિઝાઇન અને તેનું નામ લોકોને તેની તરફ આકર્ષિત કરે છે. આવી સ્થિતિમાં, આજે આ લેખમાં અમે તમને હવા મહેલના ઇતિહાસ અને તેના અનોખા નામની વાર્તા વિશે જણાવીશું-

તેને હવા મહેલ કેમ કહેવામાં આવ્યો?
રાજસ્થાન પર્યટન અનુસાર, જયપુરમાં હવા મહેલ શહેરના મુખ્ય આકર્ષણોમાંથી એક માનવામાં આવે છે. આ પાંચ માળની ઇમારત મધપૂડા જેવી લાગે છે અને તેમાં અસંખ્ય બારીઓ અને છિદ્રો છે, જેના કારણે મહેલની અંદર હવા હંમેશા વહેતી રહે છે. તેની ઊંડાઈને કારણે તેને હવા મહેલ નામ આપવામાં આવ્યું છે. મહેલમાં હાજર આ અદ્ભુત વેન્ટિલેશનને કારણે, તેને હવા મહેલ નામ આપવામાં આવ્યું, જેનો શાબ્દિક અર્થ “પવનનો મહેલ” થાય છે.

એટલે જ હવા મહેલ બંધાયો?
હવે આ મહેલના ઈતિહાસની વાત કરીએ તો તેને બનાવવાનો મુખ્ય હેતુ રાજવી પરિવાર અને દરબારની મહિલાઓને અન્યની નજરથી બચાવીને ઝવેરી બજારની ધમાલ જોવા દેવાનો હતો. મહેલમાં હાજર નાની બારીઓ અને છીદ્રોની મદદથી, આ મહિલાઓ બહારની શેરીઓમાં ચાલતી હિલચાલ જોઈ શકતી હતી, તે પણ કોઈની નજરમાં આવ્યા વિના.

તે પાંચ માળની ઇમારત છે અને પાયા વિના બાંધવામાં આવેલી વિશ્વની સૌથી ઊંચી ઇમારત છે. તે વક્ર આર્કિટેક્ચર ધરાવે છે, જે 87 ડિગ્રીના ખૂણા પર વળેલું છે અને પિરામિડ આકાર ધરાવે છે, જેણે તેને સદીઓથી સીધા ઊભા રહેવામાં મદદ કરી છે.

હવા મહેલ અને શ્રી કૃષ્ણનો સંબંધ
હવા મહેલઃ ધાર્મિક દ્રષ્ટિકોણથી પણ હવા મહેલ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. આ મહેલ ભગવાન કૃષ્ણને સમર્પિત છે. કહેવાય છે કે આ ઈમારતનો આકાર કૃષ્ણના મુગટ જેવો છે. એક મહેલ કરતાં પણ વધુ, હવા મહેલ એક સાંસ્કૃતિક અજાયબી પણ છે, જે હિંદુ રાજપૂત અને ઇસ્લામિક મુઘલ સ્થાપત્ય શૈલીનું મિશ્રણ દર્શાવે છે. મહેલમાં રાજપૂત શૈલી ગુંબજ અને વાંસળીવાળા થાંભલાઓની છત્રોમાં જોઈ શકાય છે, જ્યારે પથ્થરથી જડિત ચાંદીના કામ અને કમાનો મુઘલ સ્થાપત્ય શૈલીનું સંપૂર્ણ ઉદાહરણ છે.