Einstein’s: આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટાઈન પૃથ્વી પરના સૌથી પ્રખ્યાત વૈજ્ઞાનિકોમાંના એક હતા. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તેણે અમેરિકન સરકારને આવો પત્ર લખ્યો હતો, જેને વાંચીને અમેરિકાએ દુનિયાનો પહેલો પરમાણુ બોમ્બ બનાવ્યો હતો. તેના કારણે અમેરિકા આજે પણ વિશ્વનો સૌથી શક્તિશાળી દેશ છે. હવે આ પત્ર હરાજી માટે મૂકવામાં આવશે, પરંતુ ચાલો જાણીએ કે આ પત્રમાં આઈન્સ્ટાઈને શું લખ્યું હતું?
બીબીસીના અહેવાલ મુજબ આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટાઈને આ પત્ર 1939માં તત્કાલિન અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ફ્રેન્કલિન ડી રૂઝવેલ્ટને લખ્યો હતો. પત્રમાં તેમણે રાષ્ટ્રપતિને ચેતવણી આપી હતી કે, ‘નાઝી જર્મની સામૂહિક વિનાશના શસ્ત્રો બનાવવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. તેઓ પણ બનાવી શકે છે. અમેરિકાએ પણ પોતાનો પરમાણુ કાર્યક્રમ શરૂ કરવો જોઈએ. એક નવા પ્રકારનો અત્યંત શક્તિશાળી બોમ્બ બનાવી શકાય છે.
આઈન્સ્ટાઈને પાછળથી ખેદ વ્યક્ત કર્યો
આ પત્રના માત્ર ત્રણ વર્ષ પછી, અમેરિકાએ મેનહટનમાં પરમાણુ સંશોધન કેન્દ્ર ખોલ્યું અને થોડા મહિના પછી તેઓએ અણુ બોમ્બ બનાવ્યો. અણુ બોમ્બનો પ્રથમ ઉપયોગ 1945માં જાપાનના હિરોશિમા અને નાગાસાકીમાં થયો હતો, જેમાં હજારો લોકો માર્યા ગયા હતા. આજે પણ એ ઘટનાને યાદ કરીને દુનિયા કંપી જાય છે. પરંતુ એવું કહેવાય છે કે પાછળથી આઈન્સ્ટાઈન આનાથી ખૂબ જ દુઃખી થયા હતા, કારણ કે તેમના કારણે અમેરિકાએ એક વિનાશક પરમાણુ બોમ્બ બનાવ્યો હતો, જેમાં હજારો લોકોના મોત થઈ શક્યા હોત. 1947માં તેમણે કહ્યું હતું કે, જો મને ખબર હોત કે જર્મનો પરમાણુ બોમ્બ બનાવવામાં સફળ નહીં થાય, તો મેં રાષ્ટ્રપતિને આ માટે ક્યારેય ઉશ્કેર્યા ન હોત.
…પછી દુનિયાને પર્સનલ કોમ્પ્યુટર મળતા નથી
આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટાઈનનો આ પત્ર માઈક્રોસોફ્ટના સહ-સ્થાપક પોલ એલનની કલાકૃતિઓની હરાજીના ભાગ રૂપે વેચવામાં આવી રહ્યો છે, જેનું 2018માં 65 વર્ષની વયે અવસાન થયું હતું. એલન સાથે કંપની શરૂ કરનાર બિલ ગેટ્સે કહ્યું કે જો પોલ એલન ન હોત તો દુનિયાને પર્સનલ કોમ્પ્યુટર ન મળ્યું હોત. તેમનું અંગત કલેક્શન સપ્ટેમ્બરમાં ન્યૂયોર્કમાં ક્રિસ્ટીઝ ખાતે વેચાણ માટે આવશે. તેમાં કમ્પ્યુટિંગમાં તેની રુચિ દર્શાવતી ઘણી વસ્તુઓ હશે.
50 કરોડમાં વેચવાનો અંદાજ છે
જોકે આઈન્સ્ટાઈન દ્વારા લખાયેલો પત્ર હરાજીમાં મુખ્ય આકર્ષણ રહેશે. નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે હરાજીમાં તેને 6 મિલિયન ડોલર એટલે કે અંદાજે 50 કરોડ રૂપિયામાં વેચવામાં આવશે. વાસ્તવમાં આ પત્ર હંગેરિયન ભૌતિકશાસ્ત્રી લીઓ સિલાર્ડે અન્ય વૈજ્ઞાનિકોની મદદથી લખ્યો હતો. પરંતુ તેમાં આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટાઈનની સહી હતી. કારણ કે વૈજ્ઞાનિકોનું માનવું હતું કે જો આ પત્ર આઈન્સ્ટાઈન જેવા મહાન વ્યક્તિના નામે મોકલવામાં આવશે તો કદાચ રાષ્ટ્રપતિ તેના પર વધુ ધ્યાન આપશે. આ પત્ર 2 ઓગસ્ટ 1939ના રોજ લખવામાં આવ્યો હતો. એટલે કે, બીજા વિશ્વયુદ્ધની શરૂઆતના થોડા અઠવાડિયા પહેલા.