અમેરિકી સ્પેસ એજન્સી નાસાના સંશોધકોએ કહ્યું છે કે જો ભવિષ્યમાં ક્યારેય પૃથ્વી પર સૌર તોફાન આવે છે તો પૃથ્વીના લોકો પાસે પોતાને બચાવવા માટે માત્ર 30 મિનિટનો સમય મળશે. યુએસ સ્પેસ એજન્સી એક ખાસ કમ્પ્યુટર મોડલ વિકસાવી રહી છે. તે સેટેલાઇટ ડેટાનો ઉપયોગ કરીને આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI) દ્વારા પૃથ્વી પર ત્રાટકે તેની 30 મિનિટ પહેલાં સૌર તોફાનોની આગાહી કરી શકે છે.
જ્યારે સૂર્યની સપાટી પર વિસ્ફોટ થાય છે, ત્યારે ગરમી, પ્રકાશ અને પ્લાઝ્મા કણોના રૂપમાં મોટી માત્રામાં ઉર્જા બહાર આવે છે. આ કારણે, સૌર વાવાઝોડું જન્મે છે, જે પૃથ્વી સાથે ટકરાઈ શકે છે. જરૂરી નથી કે તે પૃથ્વી તરફ આવે. સૌર તોફાન અવકાશમાં ગમે ત્યાં વધી શકે છે. એક મીડિયા રિપોર્ટ અનુસાર, નાસાના વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા એક અર્લી વોર્નિંગ સિસ્ટમ તૈયાર કરવામાં આવી રહી છે, જેની મદદથી તે 30 મિનિટ પહેલા જાણી શકાય છે કે સૂર્ય તોફાન પૃથ્વીના કોઈપણ ભાગમાં ટકરાઈ શકે છે.
150 વર્ષ પહેલા આવ્યું સૌર તોફાન!
સૌર વિસ્ફોટ દરમિયાન બહાર પડતો પ્રકાશ પૃથ્વીને ખૂબ અસર કરી શકે છે. 150 વર્ષ પહેલા આવી જ એક ઘટના બની હતી, જેની ખરાબ અસર ટેલિગ્રાફ સેવા પર પડી હતી. સપ્ટેમ્બર 1859ની શરૂઆતમાં એક સૌર વાવાઝોડું આવ્યું જે કેરિંગ્ટન ઘટના તરીકે જાણીતું હતું. અમેરિકા અને યુરોપમાં ટેલિગ્રાફ નેટવર્ક આ ઘટનાથી બરબાદ થઈ ગયા હતા. આ પછી વર્ષ 1989માં કેનેડાના ક્વિબેક શહેરમાં સોલાર સ્ટ્રોમ આવ્યું, જેના પછી 12 કલાક સુધી વીજળી ન હતી.
સૌર તોફાન શું છે
સૌર તોફાન એ ઊર્જાનો એક શક્તિશાળી વિસ્ફોટ છે જે રેડિયો સંચાર, પાવર ગ્રીડ અને નેવિગેશન સિગ્નલોનો નાશ કરી શકે છે. નાસાના જણાવ્યા અનુસાર, “સૌર જ્વાળાઓ” એ સૂર્યના સ્થળો સાથે સંકળાયેલ ચુંબકીય ઊર્જાના પ્રકાશનમાંથી આવતા રેડિયેશનના તીવ્ર વિસ્ફોટ છે. સૌર જ્વાળાઓ એ આપણા સૌરમંડળમાં સૌથી મોટી વિસ્ફોટક ઘટનાઓ છે. તેઓ સૂર્ય પર તેજસ્વી વિસ્તારો તરીકે દેખાય છે. અને તે લાંબા સમય સુધી ટકી શકે છે. મિનિટથી કલાકો.
સૌર જ્વાળાઓને કોરોનલ માસ ઇજેક્શન (CMEs) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ જ્વાળાઓને સૌરમંડળમાં સૌથી શક્તિશાળી વિસ્ફોટો ગણવામાં આવે છે. તેઓ અબજો હાઇડ્રોજન બોમ્બ કરતાં વધુ ઊર્જા છોડે છે. આ જ્વાળાઓ મધ્યમ, મજબૂત અને તેજસ્વી હોઈ શકે છે. સૌર જ્વાળાઓ પ્રકાશ અને કણોમાંથી બને છે જ્યારે સૂર્યની ચુંબકીય ઉર્જા બહાર પડે છે.