વિશ્વ હિન્દી દિવસ સૌપ્રથમ ક્યારે ઉજવવામાં આવ્યો? કેવી રીતે થઇ શરૂઆત

ભારતમાં સૌથી વધુ બોલાતી ભાષા હિન્દી છે. ૧૦ જાન્યુઆરીએ દેશભરમાં હિન્દી દિવસ ખૂબ જ ઉત્સાહથી ઉજવવામાં આવશે. ભારત ઉપરાંત, દુનિયામાં બીજા ઘણા દેશો છે જ્યાં હિન્દી ભાષી લોકો રહે છે. ભારતમાં હિન્દી એકમાત્ર એવી ભાષા છે જે કાશ્મીરથી કન્યાકુમારી અને ઉત્તર પૂર્વથી ગુજરાત સુધી બોલાય છે. હિન્દી એવી ભાષાઓમાંની એક છે જે સમગ્ર વિશ્વમાં વ્યાપકપણે બોલાય છે. મેન્ડરિન અને અંગ્રેજી પછી, હિન્દી વિશ્વમાં ત્રીજી સૌથી વધુ બોલાતી ભાષા છે. દર વર્ષે ૧૦ જાન્યુઆરીએ વિશ્વ હિન્દી દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય વૈશ્વિક સ્તરે હિન્દીને આંતરરાષ્ટ્રીય ભાષા તરીકે રજૂ કરવાનો અને તેના પ્રચાર માટે જાગૃતિ લાવવાનો છે. હિન્દી દિવસ દર વર્ષે એક ઉત્સવ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે જેનો ઉદ્દેશ્ય હિન્દી ભાષા અને હિન્દી સાહિત્યને સમગ્ર વિશ્વમાં ફેલાવવાનો છે.

વિશ્વ હિન્દી દિવસ સૌપ્રથમ ક્યારે ઉજવવામાં આવ્યો?

આ પ્રસંગે, વિવિધ સ્થળોએ વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે હિન્દી દિવસ નિમિત્તે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા ઘણા કાર્યક્રમોનું પણ આયોજન કરવામાં આવે છે. હિન્દી દિવસ નિમિત્તે, કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા હિન્દી સાહિત્ય સાથે સંકળાયેલા લેખકો માટે વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે ભારત સિવાય દુનિયામાં ઘણા એવા દેશો છે જ્યાં હિન્દી ભાષી લોકોની સંખ્યા ઘણી વધારે છે. આ દેશોમાં ફિલિપાઇન્સ, મોરેશિયસ, નેપાળ, સુરીનામ, ફીજી, તિબેટ, ત્રિનિદાદ અને પાકિસ્તાનનો સમાવેશ થાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે પ્રથમ વખત વિશ્વ હિન્દી દિવસ સંમેલનનું આયોજન વર્ષ 1974માં મહારાષ્ટ્રના નાગપુરમાં કરવામાં આવ્યું હતું. આ કાર્યક્રમમાં 30 દેશોના 122 પ્રતિનિધિઓએ ભાગ લીધો હતો. આ સમયે, દેશના તત્કાલીન વડા પ્રધાન ઇન્દિરા ગાંધીએ આ પરિષદનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું.

વિશ્વ હિન્દી દિવસ 2025 ની થીમ

તમને જણાવી દઈએ કે વર્ષ 2006 માં તત્કાલીન વડા પ્રધાન મનમોહન સિંહે દર વર્ષે 10 જાન્યુઆરીએ વિશ્વ હિન્દી દિવસ ઉજવવાની જાહેરાત કરી હતી. ૧૦ જાન્યુઆરી ૧૯૪૯ના રોજ સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભામાં પહેલી વાર હિન્દી ભાષાનો ઉપયોગ થયો હતો. તમને જણાવી દઈએ કે 14 સપ્ટેમ્બર, 1949 ના રોજ બંધારણ સભાએ હિન્દી ભાષાને સત્તાવાર ભાષાનો દરજ્જો આપ્યો હતો. તમને જણાવી દઈએ કે હિન્દી દેશના મોટાભાગના ભાગોમાં બોલાતી ભાષા છે. તેથી હિન્દીને સત્તાવાર ભાષા બનાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો. રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીએ ૧૯૧૮માં હિન્દી સાહિત્ય સંમેલનમાં હિન્દીને સત્તાવાર ભાષા બનાવવા પર ભાર મૂક્યો હતો અને એમ પણ કહ્યું હતું કે તે જનતાની ભાષા છે. તમને જણાવી દઈએ કે રાષ્ટ્રીય હિન્દી દિવસ 14 સપ્ટેમ્બરે ઉજવવામાં આવે છે અને વિશ્વ હિન્દી દિવસ 10 જાન્યુઆરીએ ઉજવવામાં આવે છે. આ બંને તહેવારોની ઉજવણી પાછળનો હેતુ લોકોમાં હિન્દી વિશે જાગૃતિ ફેલાવવાનો છે. તમને જણાવી દઈએ કે દર વર્ષે વિશ્વ હિન્દી દિવસ એક ખાસ થીમ પર આધારિત હોય છે. વર્ષ 2025 માં ઉજવાનારા હિન્દી દિવસની થીમ ‘હિન્દી એકતા અને સાંસ્કૃતિક ગૌરવનો વૈશ્વિક અવાજ છે’ છે.