National News: સુપ્રીમ કોર્ટે ઈલેક્ટોરલ બોન્ડની સમયમર્યાદા લંબાવવાની સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાની અરજીને ફગાવી દીધી હતી. કોર્ટે મંગળવારે સાંજ સુધીમાં બેંક પાસેથી તમામ માહિતી માંગી હતી અને ચૂંટણી પંચને તેને 15 માર્ચ સુધીમાં તેની વેબસાઇટ પર અપલોડ કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. ભારતની સર્વોચ્ચ અદાલતે સોમવારે ઇલેક્ટોરલ બોન્ડ સંબંધિત માહિતી આપવાના મામલે પોતાનો ચુકાદો આપતાં, સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI)ને 12 માર્ચ સુધીમાં સંપૂર્ણ માહિતી આપવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. હવે SBIએ એક દિવસમાં ચૂંટણી પંચને આ માહિતી આપવી પડશે. ઉપરાંત, કોર્ટે ચૂંટણી પંચને શુક્રવાર, 15 માર્ચે સાંજે 5 વાગ્યા સુધીમાં તેની વેબસાઇટ પર સંપૂર્ણ માહિતી પ્રકાશિત કરવા જણાવ્યું છે. વાસ્તવમાં, SBIએ સુપ્રીમ કોર્ટમાં ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ સંબંધિત માહિતી પ્રદાન કરવાની સમયમર્યાદા 30 જૂન, 2024 સુધી વધારવાની અરજી કરી હતી. કોર્ટે SBIની આ અરજીને ફગાવી દીધી હતી અને ચેતવણી પણ આપી હતી કે જો SBI મંગળવાર સુધીમાં માહિતી નહીં આપે તો કોર્ટ બેંક સામે અવમાનનાની કાર્યવાહી શરૂ કરશે. આ કેસની સુનાવણી સુપ્રીમ કોર્ટના ચીફ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડની આગેવાની હેઠળની બંધારણીય બેંચ કરી રહી છે.
આ બેંચમાં જસ્ટિસ સંજીવ ખન્ના, જસ્ટિસ બીઆર ગવઈ, જસ્ટિસ જેબી પારડીવાલા અને જસ્ટિસ મનોજ મિશ્રા સામેલ છે. સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાને કોર્ટની ચેતવણીઃ બેન્ચે સુનાવણી દરમિયાન બેંકને આકરા સવાલો કર્યા. બેન્ચે પૂછ્યું કે 15 ફેબ્રુઆરીના આદેશ પર અત્યાર સુધી શું થયું છે. કોર્ટે પૂછ્યું કે તમે (SBI) છેલ્લા 26 દિવસનો ડેટા આપવા માટે શું પગલાં લીધાં? SBI તરફથી હાજર રહેલા એડવોકેટ હરીશ સાલ્વેએ કોર્ટને કહ્યું કે બેંકને માહિતી એકત્ર કરવા માટે વધુ સમયની જરૂર છે. સાલ્વેએ જણાવ્યું હતું કે બેંકે કોર બેંકિંગ સિસ્ટમની બહાર ચૂંટણી બોન્ડ યોજના વિશેની માહિતી સંગ્રહિત કરવા માટે એક SOPનું પાલન કર્યું છે. તેમણે કહ્યું, “અમને આદેશનું પાલન કરવા માટે થોડો વધુ સમય જોઈએ છે. અમે માહિતી એકત્રિત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છીએ અને અમારે આખી પ્રક્રિયાને ઉલટાવવી પડશે.
એક બેંક તરીકે અમને કહેવામાં આવ્યું હતું કે તેને ગુપ્ત રાખવું પડશે. બોન્ડ ખરીદનારનું નામ અને ખરીદીની તારીખ કોડેડ છે, જેને ડીકોડ કરવામાં સમય લાગશે.” સાલ્વેએ કોર્ટને એમ પણ કહ્યું કે દાતાની માહિતી બેંકની નિયુક્ત શાખાઓમાં સીલબંધ પરબિડીયાઓમાં રાખવામાં આવે છે. CJI ચંદ્રચુડે કહ્યું, ” તમે કહી રહ્યા છો કે માહિતી સીલબંધ કવરમાં રાખવામાં આવી છે અને મુંબઈ શાખામાં જમા કરવામાં આવી છે. અમારી સૂચનાઓ માહિતી ભેગા કરવાની ન હતી. અમે ઈચ્છીએ છીએ કે SBI દાતાઓની વિગતો જાહેર કરે.” સુનાવણી દરમિયાન જસ્ટિસ સંજીવ ખન્નાએ કહ્યું, “તમારે બસ સીલબંધ પરબિડીયું ખોલવાનું છે, વિગતો એકત્રિત કરવી અને માહિતી આપવી પડશે.” આના પર સાલ્વેએ કહ્યું, “અમે સંપૂર્ણ માહિતી છે. બોન્ડ કોણે ખરીદ્યા અને પૈસા ક્યાંથી આવ્યા અને કયા રાજકીય પક્ષે કેટલા રિડીમ કર્યા તેની સંપૂર્ણ માહિતી અમારી પાસે છે. હવે આપણે ખરીદદારોના નામ પણ દાખલ કરવાના છે. નામોને બોન્ડ નંબર સાથે મેચ કરીને ક્રોસ ચેક કરવું પડશે.” ચીફ જસ્ટિસે પૂછ્યું, “અમે 15 ફેબ્રુઆરીએ નિર્ણય આપ્યો હતો. આજે 11મી માર્ચ છે.
છેલ્લા 26 દિવસમાં તમે કયા પગલાં લીધાં છે? તમારે માહિતી આપવી જોઈએ. તમારે સ્પષ્ટતા બતાવવી પડશે” સુપ્રીમ કોર્ટે એસબીઆઈના ચેરમેન અને મેનેજિંગ ડિરેક્ટરને ચેતવણી આપી છે કે જો તેના આદેશનું સમયમર્યાદામાં પાલન કરવામાં નહીં આવે, તો તેમને અવમાનનાની કાર્યવાહીનો સામનો કરવો પડશે. કોર્ટે 15 ફેબ્રુઆરીએ ચૂંટણી બોન્ડને ગેરબંધારણીય કહ્યું હતું. એક સીમાચિહ્નરૂપ ચુકાદો, પાંચ ન્યાયાધીશોની બંધારણીય બેન્ચે કેન્દ્રની ચૂંટણી બોન્ડ યોજનાને ફગાવી દીધી હતી અને તેને ગેરબંધારણીય ગણાવી હતી. કોર્ટે તેના ચુકાદામાં, એસબીઆઈને 12 એપ્રિલ, 2019 થી ખરીદેલા બોન્ડ્સ અંગેની માહિતી 6 માર્ચ સુધી સબમિટ કરવાનો પણ નિર્દેશ આપ્યો હતો. કોર્ટે તેને ચૂંટણી પંચ પાસે જમા કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. તેના આદેશમાં, કોર્ટે ચૂંટણી પંચને 13 માર્ચ સુધીમાં દાન આપનારાઓ, દાન તરીકે આપવામાં આવેલી રકમ અને પ્રાપ્તકર્તાઓને જાહેર કરવા જણાવ્યું હતું. ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ સંબંધિત માહિતી ચૂંટણી પંચ પાસે ઉપલબ્ધ છે. એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (ADR) એ પાસ સબમિટ ન કરવા બદલ SBI સામે તિરસ્કારની અરજી દાખલ કરી હતી.