રાષ્ટ્રીય લોકદળ (RLD)ના નેતા જયંત ચૌધરીની ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP)ની આગેવાની હેઠળના નેશનલ ડેમોક્રેટિક એલાયન્સ (NDA)માં જોડાવાની ડીલ લગભગ ફાઈનલ થઈ ગઈ છે. જયંત ચૌધરીની પાર્ટી હાલમાં ‘ઇન્ડિયન નેશનલ ડેવલપમેન્ટલ ઇન્ક્લુઝિવ એલાયન્સ’ (ભારત)નો એક ભાગ છે. મહાગઠબંધન હેઠળ જયંત ચૌધરીની બેઠકોની વહેંચણીને લઈને સમાજવાદી પાર્ટી (SP) સાથે હજુ સુધી કોઈ સમજૂતી થઈ નથી. આ દરમિયાન તેમના એનડીએમાં જોડાવાની ચર્ચાઓ શરૂ થઈ હતી. હવે આ ડીલ ફાઈનલ હોય તેમ લાગી રહ્યું છે. જો અહેવાલોનું માનીએ તો ભાજપે જયંત ચૌધરીને પોતાના પક્ષમાં લાવવાની જોરદાર ઓફર કરી છે.
ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસે પાર્ટીના આંતરિક સૂત્રોને ટાંકીને લખ્યું છે કે ભાજપ આરએલડીને ચાર લોકસભા સીટો ઓફર કરી રહી છે. આ ઉપરાંત એક કેન્દ્રીય મંત્રાલય અને બે રાજ્ય મંત્રાલયો પણ ઓફર કરવામાં આવી રહ્યા છે. હવે જો આરએલડી પણ ભાજપના નેતૃત્વમાં ગઠબંધન સાથે જોડાય છે, તો તે વિપક્ષી ભારત ગઠબંધન માટે મોટો ફટકો હશે. ખાસ કરીને ઉત્તર પ્રદેશ જેવા મોટા રાજ્યમાં, જ્યાં કોંગ્રેસ અને સમાજવાદી પાર્ટી (SP) પણ બેઠકોની વહેંચણી અંગેના મતભેદોને ઉકેલવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે.
જયંતને ભાજપ શું ઓફર કરે છે?
અહેવાલ મુજબ, RLDના એક વરિષ્ઠ નેતાએ કહ્યું, “અમારી અને ભાજપ વચ્ચે વસ્તુઓ લગભગ નક્કી થઈ ગઈ છે. “કદાચ એક કે બે દિવસમાં ઔપચારિક જાહેરાત થઈ શકે છે.” આરએલડીના એક નેતાએ સીટ વહેંચણી અંગે પણ જણાવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું કે ભાજપે આરએલડીને 4 લોકસભા સીટો ઓફર કરી છે. આ સિવાય એક કેન્દ્રીય મંત્રી અને બે રાજ્ય મંત્રીના પદની ઓફર કરવામાં આવી છે. નેતાએ કહ્યું કે કેટલીક બેઠકો પર સમસ્યા છે. વાટાઘાટો હજુ ચાલુ છે. તેમણે કહ્યું, “તેઓ અમને જે સીટ આપવાનો ઇનકાર કરી રહ્યા છે તેમાંથી એક મુઝફ્ફરનગર છે. તેના પર પણ કામ કરવામાં આવશે.” ઉલ્લેખનીય છે કે કેન્દ્રીય મંત્રી સંજીવ બાલ્યાન 2014થી મુઝફ્ફરનગર સીટથી લોકસભા સાંસદ છે.
જયંત ચૌધરીના NDAમાં જોડાવાની અટકળો વચ્ચે સમાજવાદી પાર્ટી (SP)ના મહાસચિવ શિવપાલ સિંહ યાદવે તેને ભાજપ દ્વારા ફેલાયેલ ભ્રમણા ગણાવી હતી. તેમણે કહ્યું કે ચૌધરી ભારત ગઠબંધનનો હિસ્સો રહેશે. સમાજવાદી પાર્ટીના વડા અખિલેશ યાદવે પણ આ જ વાત કહી હતી. અખિલેશ યાદવે કહ્યું કે તેમને આશા છે કે જયંત ચૌધરી ઉત્તર પ્રદેશની ‘સમૃદ્ધિ’ માટે ચાલી રહેલા સંઘર્ષને નબળો પાડશે નહીં. પરંતુ હવે ખુદ ભાજપના સૂત્રો જયંત સાથેની વાતચીતને સમર્થન આપી રહ્યા છે. અહેવાલ મુજબ, ભાજપના એક વરિષ્ઠ નેતાએ કહ્યું, “અમારી પાર્ટી જયંત ચૌધરીને બાગપત, મથુરા, હાથરસ અને અમરોહા ઓફર કરી રહી છે. પાર્ટી નેતૃત્વએ તેમને મુઝફ્ફરનગર અને કૈરાના આપવાનો ઈન્કાર કરી દીધો છે. અમે બિજનૌર અને સહારનપુર પણ ઓફર કરી રહ્યા છીએ.
)
આ બેઠકો પર ચર્ચા ચાલી રહી છે
જો આરએલડી ભારત ગઠબંધન છોડી દે છે, તો તે યુપીમાં પહેલાથી જ મુશ્કેલીમાં રહેલા ગઠબંધનને વધુ નબળું પાડશે. ગયા મહિને, સપા પ્રમુખ અખિલેશ યાદવે જાહેરાત કરી હતી કે સીટ-વહેંચણીની વ્યવસ્થા હેઠળ આરએલડીને સાત મતવિસ્તારો ફાળવવામાં આવશે, પરંતુ પાર્ટીને કયા મતવિસ્તારો મળશે તે અંગે કોઈ સ્પષ્ટતા નહોતી. એસપીના આંતરિક સૂત્રોએ કહ્યું હતું કે આરએલડીને બાગપત, કૈરાના, મથુરા, હાથરસ અને ફતેહપુર સિકરી મળશે અને મુઝફ્ફરનગર, મેરઠ, બિજનૌર અને અમરોહા માટે ચર્ચા ચાલી રહી છે. આરએલડી નેતાઓએ કહ્યું કે એ હકીકતને લગતી કેટલીક સમસ્યાઓ છે કે એસપી તેના નેતાઓને તેના પ્રતીક પર આ સાત બેઠકોમાંથી કેટલીક પર ચૂંટણી લડવા માંગે છે. કૈરાના પણ આ બેઠકોમાંથી એક હતી, જ્યાં સપા ધારાસભ્ય નાહિદ હસનની બહેન ઇકરા હસનને મેદાનમાં ઉતારવા માંગે છે.
સપા અને આરએલડીએ આ વર્ષે 19 જાન્યુઆરીએ આગામી લોકસભા ચૂંટણી માટે ગઠબંધનની જાહેરાત કરી હતી. મહાગઠબંધન હેઠળ આરએલડીને સાત બેઠકો આપવામાં આવી હતી. યાદવે ‘X’ પર એક પોસ્ટમાં કહ્યું હતું કે, “RLD અને SPના ગઠબંધન પર બધાને અભિનંદન. ચાલો આપણે બધા જીત માટે એક થઈએ.” આ પોસ્ટને ફરીથી પોસ્ટ કરતાં ચૌધરીએ કહ્યું હતું કે, “રાષ્ટ્રીય અને બંધારણીય મૂલ્યોની રક્ષા માટે હંમેશા તૈયાર છું. અમને આશા છે કે અમારા ગઠબંધનના તમામ કાર્યકર્તાઓ સાથે મળીને અમારા પ્રદેશના વિકાસ અને સમૃદ્ધિ માટે આગળ વધશે.” તેમણે હાથ મિલાવતા બંને નેતાઓની તસવીરો પણ શેર કરી હતી.
જાટ મતદારોની તાકાત RLD, SPને રાજ્યસભામાં મોકલવામાં આવી
ઉલ્લેખનીય છે કે જાટ મતદારો પરંપરાગત રીતે આરએલડીની મુખ્ય વોટ બેંક રહી છે. જાટ પ્રભુત્વ ધરાવતા લોકસભા મતવિસ્તારોમાં મુઝફ્ફરનગર, કૈરાના, બિજનૌર, મથુરા, બાગપત, અમરોહા અને મેરઠનો સમાવેશ થાય છે, જ્યાં આરએલડી ચૂંટણી લડે તેવી શક્યતા છે. SP-RLDએ 2022ની વિધાનસભા ચૂંટણી પણ સાથે મળીને લડી હતી. ત્યારે સપાએ 111 બેઠકો જીતી હતી, જ્યારે આરએલડીએ આઠ બેઠકો જીતી હતી. 2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં આરએલડી પણ સપા અને બહુજન સમાજ પાર્ટી સાથે ગઠબંધનમાં સામેલ હતી. તે સમયે આરએલડીને ગઠબંધન હેઠળ મથુરા, બાગપત અને મુઝફ્ફર નગરની બેઠકો મળી હતી, પરંતુ ત્રણેય બેઠકો પર તેને હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. આવી સ્થિતિમાં, આરએલડી પાસે ચૌધરીને રાજ્યસભામાં મોકલવા માટે પૂરતી સંખ્યાત્મક તાકાત નહોતી, પરંતુ સપાએ તેમને ઉપલા ગૃહમાં મોકલવામાં મદદ કરી.