ભારતીય અવકાશયાત્રીને આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ સ્ટેશન (ISS) પર મોકલવાની અમેરિકન સ્પેસ એજન્સી નાસાની ઓફરની સાથે, નાસાના પ્રશાસક બિલ નેલ્સને બુધવારે કહ્યું કે નાસા આ માટે તાલીમ પણ આપશે. NASA-ISRO સિન્થેટિક એપરચર રડાર (NISAR) સેટેલાઈટ સાથે સંબંધિત પરીક્ષણ માટે UR રાવ સેટેલાઇટ સેન્ટર (URSC) આવેલા નેલ્સને આ માહિતી આપી. તે ગુરુવારે ભારતના પ્રથમ અવકાશયાત્રી વિંગ કમાન્ડર (આર) રાકેશ શર્માને પણ મળશે.
નેલ્સન મંગળવારે જ ભારતની એક સપ્તાહની મુલાકાતે આવ્યા હતા. તેમણે વિશ્વેશ્વરાય ઇન્ડસ્ટ્રીયલ એન્ડ ટેકનિકલ મ્યુઝિયમ ખાતે વિદ્યાર્થીઓ સાથે વાતચીત કરી હતી. કહ્યું કે, NASA અને ISRO સાથે થઈ રહેલું કામ સમગ્ર વિશ્વમાં આર્ટેમિસ જનરેશન (નવી પેઢી) ના નાગરિકો માટે ઘણી શક્યતાઓ ઉભી કરશે. નિસાર તેનું ઉદાહરણ છે. આ ઉપગ્રહ અહીં થઈ રહેલા ભૌગોલિક ફેરફારોથી સમગ્ર વિશ્વને વાકેફ રાખીને દર 12 દિવસે પૃથ્વીને સ્કેન કરી શકશે. તેમણે કહ્યું કે નિસાર પાસે બે અલગ-અલગ રડાર છે, એક અમેરિકા દ્વારા અને એક ભારત દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું છે.
મોદી-બાઇડેન વચ્ચેના કરાર હેઠળ મિશન
નેલ્સને એક ભારતીયને અંતરિક્ષમાં મોકલવાની યોજનાને વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બાઇડેન વચ્ચેની સમજૂતી હેઠળ કરાયેલા પ્રસ્તાવ તરીકે ગણાવી હતી. કહ્યું કે, મિશનને સાકાર કરવામાં એક વર્ષ લાગશે. નાસા તાલીમ આપવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. આ મિશન કેનેડી સ્પેસ સેન્ટરથી લોન્ચ થશે. આ માટે ફાલ્કન 9 રોકેટ અને ડ્રેગન સ્પેસક્રાફ્ટનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. આ વિશે વધુ વિગતવાર માહિતી માટે, ISRO સાથે વાત કરી શકાય છે.
અવકાશ વિશ્વને એક કરે છે
નેલ્સને અવકાશને વિશ્વને જોડવાનું મુખ્ય માધ્યમ ગણાવ્યું. કહ્યું, અવકાશમાંથી પૃથ્વી પર કોઈ જાતિ, ધર્મ કે વિભાગો દેખાતા નથી, માત્ર રંગબેરંગી પૃથ્વી જ દેખાય છે. કહ્યું કે, સાથે મળીને કામ કરવાથી વધુ સારું પરિણામ મળે છે. શીતયુદ્ધ છતાં રશિયા અને અમેરિકાએ અંતરિક્ષમાં સાથે મળીને કામ કર્યું.
અમે 2024માં ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર પણ જઈશું: ફરી એકવાર ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ભારતના ચંદ્રયાન-3ના ઉતરાણની પ્રશંસા કરતા નેલ્સને કહ્યું કે અમેરિકા પણ 2024માં સમાન મિશનની યોજના બનાવી રહ્યું છે. આ મિશનમાં કોમર્શિયલ લેન્ડર્સને ચંદ્ર પર લેન્ડ કરવામાં આવશે. ભારતે આ પહેલા કર્યું, તેને તેનો શ્રેય મળવો જોઈએ.
ગગનયાન મિશનમાં સુધારો કરી શકશે
અમેરિકન મિશન દ્વારા ભારતીય અવકાશયાત્રીઓને ISSમાં મોકલવાના નાસાના પ્રસ્તાવ પર ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ISRO)ના અધ્યક્ષ એસ સોમનાથે કહ્યું કે અમે આ મિશનને એ રીતે પાર પાડવા માંગીએ છીએ કે તેનાથી અમને ફાયદો થાય. અમે એ પણ ઈચ્છીએ છીએ કે અમારા અવકાશયાત્રીઓ, મેડિકલ ટીમ, કંટ્રોલ ટીમ વગેરેને પણ અમેરિકન કેન્દ્રોમાં તાલીમ મળવી જોઈએ. ISS પર અવકાશ ઉડાનનો અનુભવ મેળવો. આ બધું આપણા ગગનયાન કાર્યક્રમને સુધારવામાં મદદ કરશે.