Mohammad Muijju : માલદીવના રાષ્ટ્રપતિ મોહમ્મદ મુઈઝુએ તેમના ભારત વિરોધી નિવેદન બાદ હવે સમાધાનકારી વલણ અપનાવ્યું છે. તેનો સ્વર અચાનક બદલાઈ ગયો. તેમણે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે ભારત અમારો સૌથી નજીકનો સાથી રહેશે અને નવી દિલ્હીને માલદીવને દેવાની રાહત આપવા વિનંતી કરી છે.
તમને જણાવી દઈએ કે ગયા વર્ષના અંત સુધીમાં માલદીવે ભારતનું લગભગ 400.9 મિલિયન યુએસ ડોલર (લગભગ 35 અબજ રૂપિયા)નું દેવું હતું.
મોહમ્મદ મુઈઝુને ચીનનો સમર્થક માનવામાં આવે છે. રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી દરમિયાન તેમણે ‘ઇન્ડિયા આઉટ’નું સૂત્ર આપ્યું હતું. ગયા વર્ષે નવેમ્બરમાં રાષ્ટ્રપતિ તરીકે શપથ લીધા બાદ મુઈઝુએ ભારત પ્રત્યે કડક વલણ અપનાવ્યું હતું. રાષ્ટ્રપતિ પદ સંભાળ્યાના કલાકોમાં જ તેમણે ભારતને માલદીવમાંથી સૈનિકો હટાવવાની માંગ કરી હતી. માલદીવના રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું હતું કે 10 મે સુધીમાં 88 ભારતીય સૈન્ય કર્મચારીઓને પરત મોકલવામાં આવશે. આ ભારતીય સૈન્ય કર્મચારીઓ માલદીવમાં ત્રણ ઉડ્ડયન પ્લેટફોર્મ ચલાવવા માટે હાજર હતા.
‘ભારત માલદીવનો સૌથી નજીકનો સાથી છે’
રાષ્ટ્રપતિ પદ સંભાળ્યા બાદ સ્થાનિક મીડિયા સાથેની તેમની પ્રથમ મુલાકાતમાં મોહમ્મદ મુઈઝુએ જણાવ્યું હતું કે માલદીવને સહાય પૂરી પાડવામાં ભારત અગ્રેસર દેશ રહ્યો છે અને તેણે આપણા દેશમાં સૌથી વધુ પ્રોજેક્ટ્સ લાગુ કર્યા છે. તેમણે કહ્યું કે ભારત માલદીવનો સૌથી નજીકનો સહયોગી બનીને રહેશે. આ મહિને ભારતીય સૈન્ય કર્મચારીઓની પ્રથમ ટુકડી માલદીવ છોડ્યા પછી ભારતની પ્રશંસા કરતી મુઇઝુની ટિપ્પણીઓ આવી છે. માલદીવના લોકોને માનવતાવાદી અને તબીબી સેવાઓ પૂરી પાડવા માટે ભારત છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી બે હેલિકોપ્ટર અને એક ડોર્નિયર એરક્રાફ્ટનું સંચાલન કરી રહ્યું છે. આ વિમાનોના ઓપરેશન માટે જ 88 ભારતીય સૈનિકો ત્યાં હાજર હતા.
ઇન્ટરવ્યુ દરમિયાન, મુઇઝુએ ભારતને માલદીવની સરકારો દ્વારા લેવામાં આવેલા મોટા દેવાની ચુકવણીમાં રાહત આપવા વિનંતી કરી. તેમણે કહ્યું, ‘અમને વારસામાં મળેલી શરતો એવી છે કે ભારત પાસેથી જંગી લોન લેવામાં આવી છે, જે માલદીવની અર્થવ્યવસ્થા સહન કરી શકે તે કરતાં ઘણી વધારે છે. તેથી, અમે આ લોનની ચુકવણી પ્રક્રિયામાં રાહત માટે ભારત સાથે ચર્ચા કરી રહ્યા છીએ. કોઈપણ ચાલુ પ્રોજેક્ટને રોકવાને બદલે… તેમને ઝડપથી આગળ વધવું પડશે, તેથી મને કોઈ પ્રતિકૂળ અસર (માલદીવ-ભારત સંબંધો પર) માટે કોઈ કારણ દેખાતું નથી. મુઇઝુની ભારત પ્રત્યેની સૌહાર્દપૂર્ણ ટિપ્પણીઓ માલદીવમાં એપ્રિલના મધ્યમાં યોજાનારી સંસદીય ચૂંટણી પહેલા આવી છે.
‘કોઈપણ ભારતીય પ્રોજેક્ટને રોકવાનો ઈરાદો નથી’
મોહમ્મદ મુઈઝુએ આશા વ્યક્ત કરી હતી કે ભારત આ લોનની ચુકવણીમાં માલદીવને રાહતના પગલાંમાં મદદ કરશે. ડિસેમ્બર 2023 માં દુબઈમાં COP28 સમિટની બાજુમાં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી સાથેની તેમની ચર્ચાનો ઉલ્લેખ કરતાં, તેમણે કહ્યું, ‘મેં અમારી બેઠક દરમિયાન વડા પ્રધાન મોદીને પણ કહ્યું હતું કે મારો કોઈપણ ચાલુ પ્રોજેક્ટને રોકવાનો ઈરાદો નથી. તેના બદલે, મેં તેમને મજબૂત અને ઝડપી બનાવવાની મારી ઇચ્છા વ્યક્ત કરી. મેં સૂચન કર્યું કે એક ઉચ્ચ-સ્તરીય સમિતિની રચના કરવામાં આવે, જે પ્રોજેક્ટ સંબંધિત નિર્ણયો લેવામાં સક્ષમ હશે જેથી કરીને હનીમધુ એરપોર્ટ સહિત અન્ય પ્રોજેક્ટ પર કામ ઝડપથી થઈ શકે.
ભારતીય સૈન્ય કર્મચારીઓ વિશેના એક પ્રશ્નના જવાબમાં મુઇઝુએ કહ્યું, ‘ભારત સાથે વિવાદનો આ એકમાત્ર મુદ્દો હતો. ભારતે પણ આ હકીકત સ્વીકારી લીધી છે અને સૈન્ય કર્મચારીઓને પાછા ખેંચવા માટે સંમતિ દર્શાવી છે. એક દેશ તરફથી બીજા દેશને આપવામાં આવતી સહાયને નકામી ગણવી કે તેની અવગણના કરવી તે સારું નથી. જો તેઓ બીજા દેશના સૈનિકો હોય તો પણ અમે તેમની સાથે એ જ રીતે વ્યવહાર કરીશું. મેં સ્પષ્ટપણે કહ્યું છે કે આ કોઈ અંગત મામલો નથી, પરંતુ તે આપણી રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાનો મામલો છે. મુઇઝુએ કહ્યું કે તેમની સરકારે માલદીવમાં ભારતીય સૈન્ય કર્મચારીઓના મુદ્દાને ઉકેલવા માટે સૌથી ઝડપી અને સૌથી સમજદાર ઉકેલ શોધવા માટે ચર્ચાઓ દ્વારા કામ કર્યું છે.