ભારતની પ્રથમ અવકાશ ખગોળશાસ્ત્ર વેધશાળા એસ્ટ્રોસેટે બ્લેક હોલનું રહસ્ય ખોલ્યું છે. ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) એ મંગળવારે કહ્યું કે એસ્ટ્રોસેટની મદદથી વૈજ્ઞાનિકોની એક આંતરરાષ્ટ્રીય ટીમ મેક્સી J1820+070 નામની એક્સ-રે બાઈનરી સિસ્ટમની આસપાસના રહસ્યોને ઉકેલવામાં સફળ થઈ છે.
આ ટીમનું નેતૃત્વ ઇન્ટર-યુનિવર્સિટી સેન્ટર ફોર એસ્ટ્રોનોમી એન્ડ એસ્ટ્રોફિઝિક્સ, પુણેના સંશોધકોએ કર્યું હતું. તેમાં ભારત, બ્રિટન અને પોલેન્ડના સંશોધકો સામેલ હતા. નાસા અનુસાર, એક્સ-રે દ્વિસંગી એક્સ-રે બહાર કાઢે છે. તેઓ સામાન્ય તારો અને મૃત તારાથી બનેલા છે. આ મૃત તારો ન્યુટ્રોન સ્ટાર અથવા બ્લેક હોલ હોઈ શકે છે. આ અભ્યાસ ધ એસ્ટ્રોફિઝિકલ જર્નલમાં પ્રકાશિત થશે.
ISROએ જણાવ્યું કે, પૃથ્વીથી 9,800 પ્રકાશવર્ષના અંતરે સ્થિત Maxi J1820+070, 2018માં અચાનક જ ચમકવા લાગ્યું. જેના કારણે દુનિયાભરના વૈજ્ઞાનિકોનું ધ્યાન આ તરફ ગયું. ઘણા મિશન વિવિધ ઇલેક્ટ્રોમેગ્નેટિક બેન્ડમાં હાથ ધરવામાં આવ્યા હતા.
એસ્ટ્રોસેટ, ત્રણ એક્સ-રે પેલોડ્સ અને યુવી ટેલિસ્કોપથી સજ્જ, એક્સ-રે ઉત્સર્જન અને અલ્ટ્રાવાયોલેટ કિરણોત્સર્ગ શોધ્યું. આ મેક્સી J1820+070 માં બ્લેક હોલની આસપાસના નજીકના અને દૂરના પ્રદેશો વિશે વિગતવાર માહિતી પ્રદાન કરે છે. એવું જાણવા મળ્યું હતું કે મેક્સી J1820+070 સખત સ્થિતિમાં વધુ એક્સ-રે અને નરમ સ્થિતિમાં ઓછા એક્સ-રે ઉત્સર્જન કરે છે.