ગયા વર્ષે ગુજરાતના લોથલ ખાતે પુરાતત્વીય સ્થળ નજીક ખોદકામ દરમિયાન પીએચડી સ્કોલરના મૃત્યુ બાદ પોલીસે આઈઆઈટી-દિલ્હીના પ્રોફેસર સામે કથિત બેદરકારી બદલ કેસ નોંધ્યો છે. અધિકારીઓએ ગુરુવારે આ માહિતી આપી. સબ ઇન્સ્પેક્ટર પી.એન. ગોહિલે જણાવ્યું હતું કે આ ઘટના ગયા વર્ષે 27 નવેમ્બરના રોજ હડપ્પા પુરાતત્વીય સ્થળ નજીક બની હતી, પરંતુ વિદ્યાર્થીના પિતાની ફરિયાદ બાદ 23 માર્ચ (રવિવાર) ના રોજ અમદાવાદ જિલ્લાના કોઠા પોલીસ સ્ટેશનમાં એફઆઈઆર નોંધવામાં આવી હતી.
કાદવ ધસી પડવાથી મૃત્યુ
અમદાવાદથી લગભગ ૮૦ કિમી દૂર લોથલમાં પેલિયોક્લાઇમેટીક અભ્યાસ માટે માટીના નમૂના લેવા માટે, જ્યારે તે તેના પ્રોફેસર, યમ દીક્ષિત સાથે ખાડામાં ગઈ હતી, ત્યારે માટી તેના પર દબાઈ જવાથી તેનું મૃત્યુ થયું. દિલ્હીની IITમાં પીએચડી વિદ્યાર્થી સુરભી વર્મા (૨૩)નું મૃત્યુ થયું. સુરભિનું ઘટનાસ્થળે જ મોત થયું, જ્યારે દીક્ષિતને ખાડામાંથી બચાવી લેવામાં આવ્યો.
આ કલમો હેઠળ પ્રોફેસર સામે કેસ નોંધાયો
ગોહિલે જણાવ્યું હતું કે સુરભીના પિતા રામખેલાવન વર્માની ફરિયાદના આધારે, કોઠા પોલીસે બેદરકારીને કારણે મૃત્યુનો કેસ નોંધ્યો છે. અત્યાર સુધી કોઈ ધરપકડ કરવામાં આવી નથી.” પ્રોફેસર યમ દીક્ષિત વિરુદ્ધ ભારતીય દંડ સંહિતા (BNS) ની કલમ 106 (બેદરકારીથી મૃત્યુનું કારણ) અને 125 (અન્ય લોકોના જીવન અથવા વ્યક્તિગત સલામતીને જોખમમાં મૂકવી) હેઠળ કેસ નોંધવામાં આવ્યો છે.
સુરભિ 2000 વર્ષ જૂના પર્યાવરણ પર સંશોધન કરવા ગઈ હતી
એફઆઈઆર મુજબ, નવેમ્બર 2024 માં, વર્મા અને દીક્ષિત એક સંશોધન પ્રોજેક્ટ માટે ગુજરાત આવ્યા હતા, ત્યારબાદ 27 નવેમ્બરના રોજ, તે બંને, એક વિદ્યાર્થી અને આઈઆઈટી ગાંધીનગરના પ્રોફેસર સાથે, નમૂના લેવા માટે લોથલ પહોંચ્યા. સ્થળ પર પહોંચ્યા પછી, તેમણે અમદાવાદના ધોળકા તાલુકાના હડપ્પા બંદર શહેર લોથલના પુરાતત્વીય અવશેષો નજીકથી પસાર થતા રસ્તા પાસે 10 ફૂટ ઊંડો ખાડો ખોદવા માટે એક ‘અર્થમૂવર ઓપરેટર’ ને રાખ્યો. વર્મા અને દીક્ષિત માટીના નમૂના લેવા માટે અંદર ગયા કે તરત જ ખાડો તૂટી પડ્યો. વર્માનું ઘટનાસ્થળે જ મોત નીપજ્યું, જ્યારે દીક્ષિત બચી ગયા પરંતુ તેમને માથામાં ઈજા થઈ.
એફઆઈઆર મુજબ, વર્માનું મૃત્યુ દીક્ષિતની બેદરકારીને કારણે થયું કારણ કે તે કોઈપણ સલામતી સાધનો વિના ખાડામાંથી નમૂનાઓ એકત્રિત કરવાના “ખતરનાક કાર્ય”માં રોકાયેલી હતી. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે દીક્ષિતે માટીના નમૂના એકત્રિત કરવાના કાર્ય વિશે વર્માને અગાઉથી જાણ કરી ન હતી.