તહેવારોની સિઝન શરૂ થતાંની સાથે જ દુકાનદારો વધુ નફો કમાવવા માટે ભેળસેળયુક્ત ખાદ્યપદાર્થો વેચવાનું શરૂ કરી દે છે. આ ભેળસેળયુક્ત વસ્તુઓનું સેવન કરવાથી સ્વાદ તો બગડે જ છે પરંતુ સ્વાસ્થ્યને પણ ઘણું નુકસાન થાય છે. દિવાળીનો તહેવાર થોડા જ દિવસોમાં આવી રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં દિવાળીના ઘણા દિવસો પહેલા નકલી માવા બજારમાં વેચાવા લાગે છે. જેને ખાવાથી તમારો આખો પરિવાર બીમાર પડી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, તમારા પરિવારનું સ્વાસ્થ્ય જાળવવા માટે, ચાલો જાણીએ કે વાસ્તવિક અને નકલી માવો કેવી રીતે ઓળખવો.
માવામાં શું ભેળસેળ થાય છે?
માવામાં ભેળસેળ કરવા માટે લોકો અનેક પદ્ધતિઓ અપનાવે છે. ખોયામાં ભેળસેળ કરવા માટે સિન્થેટિક દૂધ, વોટર ચેસ્ટનટ લોટ, બટેટા, વનસ્પતિ ઘી અને લોટનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. ખોયામાં આ વસ્તુઓની ભેળસેળ વ્યક્તિના સ્વાસ્થ્ય પર ખરાબ અસર કરે છે, કેટલીકવાર તે કેટલીક પરિસ્થિતિઓમાં જીવલેણ પણ બની શકે છે.
ખોરાકમાં ભેળસેળ કેવી રીતે ઓળખવી?
પાણી-
ખોયામાં ભેળસેળ તપાસવા માટે સૌથી પહેલા એક ચમચી ખોયા લો અને તેમાં એક કપ ગરમ પાણી મિક્સ કરો. આ પછી, આ પાણીમાં થોડું આયોડિન ઉમેરો અને તપાસો કે ખોયાનો રંગ વાદળી થઈ ગયો છે કે નહીં. જો ખોવા વાદળી થઈ જાય તો તેમાં ભેળસેળ કરવામાં આવી છે, નહીં તો ખોયા અસલી છે.
હથેળી પર ઘસવાથી ઓળખો-
માવો ખરીદતા પહેલા તમે દુકાનમાં જ તેની ભેળસેળ ઓળખી શકો છો. આ માટે હથેળીની વચ્ચે એક ચપટી માવો નાખીને ઘસો. વાસ્તવિક માવો થોડો તેલયુક્ત અને દાણાદાર હોય છે અને તેમાં ઘીની સુગંધ આવે છે. જ્યારે ભેળસેળવાળો માવો હથેળી પર ઘસવાથી કેમિકલની વાસ આવે છે.
માવાની સુગંધ-
તમે માવાને સુંઘીને પણ જાણી શકો છો કે અસલી છે કે નકલી. અસલી માવા દૂધની ગંધ આપે છે જ્યારે નકલી માવો મોટાભાગે ગંધ મુક્ત હોય છે.
વર્તુળ બનાવીને-
તમારા હાથમાં માવો લો અને તેના નાના બોલ બનાવો. જો ગોળી ફૂટવા લાગે અને સ્મૂધ ન થાય તો સમજવું કે માવો નકલી છે. માવામાં હાજર ઘી ગોળીને સંપૂર્ણ મુલાયમ બનાવે છે.
માવામાં ભેળસેળને રોકવા માટે આ ઉપાયો પણ અજમાવી શકાય-
– અસલી માવો નરમ હશે.
– ભેળસેળવાળો માવો ખાવાથી મોંમાં ચોંટી જાય છે.
– જ્યારે ખાવામાં આવે ત્યારે વાસ્તવિક માવો કાચા દૂધનો સ્વાદ આપે છે.
– જ્યારે નકલી ખોયામાં ખાંડ મિક્સ કરીને ગરમ કરવામાં આવે છે, ત્યારે માવો પાણી છોડવા લાગે છે.