રોટલી અથવા ચપાતી એ ભારતીય ખોરાકનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે, જે ચોક્કસપણે લગભગ તમામ ભોજનમાં ખાવામાં આવે છે. રોટલીને સામાન્ય રીતે તળેલી પર થોડો સમય રાંધવામાં આવે છે અને પછી ચુલાની જ્યોત પર સીધી સાણસીની મદદથી સંપૂર્ણપણે રાંધવામાં આવે છે. એવા કેટલાક સંશોધનો છે જે સૂચવે છે કે ઉચ્ચ ગરમી-રસોઈ હેટરોસાયક્લિક એમાઈન્સ (HCAs) અને પોલિસાયક્લિક એરોમેટિક હાઈડ્રોકાર્બન (PAHs) ઉત્પન્ન કરી શકે છે, જે કાર્સિનોજેન્સ તરીકે ઓળખાય છે. ચાલો જાણીએ કે બ્રેડ બનાવવાની આ પદ્ધતિ વિશે નવા સંશોધન શું કહે છે.
બ્રેડ પર નવું સંશોધન
જર્નલ ઓફ એન્વાયર્નમેન્ટલ સાયન્સ એન્ડ ટેક્નોલોજીમાં પ્રકાશિત થયેલા નવા સંશોધન મુજબ, કુદરતી ગેસના ચૂલા અને કુદરતી ગેસના ચૂલા કાર્બન મોનોક્સાઇડ, નાઇટ્રોજન ડાયોક્સાઇડ અને પાર્ટિક્યુલેટ મેટરનું ઉત્સર્જન કરે છે, જેને WHO સ્વાસ્થ્ય માટે સલામત માનતું નથી. આ તમામ પ્રદૂષકો શ્વસન અને હૃદય સંબંધિત રોગોની સાથે અનેક પ્રકારના કેન્સર માટે પણ જવાબદાર છે. એટલું જ નહીં, જર્નલ ઑફ ન્યુટ્રિશન એન્ડ કૅન્સરમાં પ્રકાશિત અન્ય એક અભ્યાસ સૂચવે છે કે વધુ ગરમી પર રસોઈ કરવાથી કાર્સિનોજેન્સ ઉત્પન્ન થાય છે. તેથી આપણે સીધા ગેસની જ્યોત પર ચપાતી રાંધવાનું વિચારવું પડશે.
પાન બ્રેડ
રોટલી રાંધતી વખતે, ઘણા લોકો તળી પર મૂકેલી રોટલીને કપડા વડે દબાવી દે છે, જેના કારણે રોટલી ચારે બાજુથી રંધાઈ જાય છે અને તેને સીધી ગેસની આંચ પર રાખવી પડતી નથી. જો કે, ચિમટાના આગમનથી, લોકો આંધી રોટલીને તળેલી પર રાંધે છે અને બાકીની સીધી જ્યોત પર શેકતા હોય છે. તે ઝડપથી રોટલી પણ બનાવે છે.
સીધી ગરમી પર બ્રેડ શેકવી
ફૂડ સ્ટાન્ડર્ડ ઑસ્ટ્રેલિયા અને ન્યુઝીલેન્ડના મુખ્ય વૈજ્ઞાનિક ડૉ. પૉલ બ્રેન્ટ દ્વારા 2011માં પ્રકાશિત થયેલા અહેવાલ મુજબ, જ્યારે બ્રેડ ગેસની જ્યોતના સંપર્કમાં આવે છે, ત્યારે તે એક્રેલામાઇડ નામનું રસાયણ ઉત્પન્ન કરે છે, જે રસોઈની પ્રક્રિયા માટે જવાબદાર છે. જ્યારે તે ઉત્પન્ન થાય છે. ખાંડ અને અમુક એમિનો એસિડ એકસાથે ગરમ થાય છે. જો કે, આ અહેવાલ બળી ગયેલા ટોસ્ટ પર આધારિત હતો, પરંતુ ઘઉંના લોટમાં કુદરતી ખાંડ અને પ્રોટીનનું અમુક સ્તર પણ હોય છે, જે ગરમ થાય ત્યારે કાર્સિનોજેનિક રસાયણ ઉત્પન્ન કરે છે, જે આરોગ્ય માટે સલામત નથી.
તો શું રોટલી સીધી જ્યોત પર ન રાંધવી જોઈએ?
જો આપણે તાજેતરના સંશોધન પર નજર કરીએ તો, ચપાતીઓને સીધી આંચ પર શેકીને ખાવાનું સલામત માનવામાં આવતું નથી. જો કે, તેના જોખમોને ઊંડાણપૂર્વક જાણવા માટે કેટલાક વધુ અભ્યાસની જરૂર છે.