ચીઝ ખાસ વસ્તુ છે: પોતાના પોષક તત્વોના કારણે તેને સુપર ફૂડ માનવામાં આવે છે. આ પ્રોટીનનો સારો સ્ત્રોત છે. સાથે જ એમાં સારી માત્રામાં ફોસ્ફરસ અને કેલ્શિયમ જોવા મળે છે. આ તમારા હાડકાને મજબૂત બનાવવામાં મદદગાર બની શકે છે. પર એમાં ફાઈબરની માત્રા ખુબ ઓછી હોય છે. પર આ દિવસોમાં અલગ અલગ પ્રકારના ચીઝ બજારમાં ઉપલબ્ધ છે. જેને સ્વાદ વધારવા માટે એમાં માત્ર પ્રિઝર્વેટિવ જ ભેળવવામાં આવતું નથી પરંતુ સોડિયમ પણ ખુબ હોય છે. આજ કારણ છે કે ચીઝની વધતી માત્રા તમારા સ્વાસ્થ્યનું જોખમ વધારી શકે છે.
એક વ્યક્તિ માટે ચીઝની આદર્શ માત્રા કેટલી હોવી જોઈએ?: અમેરિકન હાર્ટ એસોસિએશનની ભલામણો પર વિશ્વાસ કરીએ તો એક પુખ્ત વ્યક્તિ દિવસમાં 40 ગ્રામ ચીઝ ખાઈ શકે છે. પરંતુ આ જથ્થાને દિવસભર તેના આહારમાં સામેલ કરવો જોઈએ. તે જ સમયે સેલિબ્રિટી ન્યુટ્રિશનિસ્ટ રુજુતા દિવેકર પણ સંતુલિત માત્રામાં ચીઝનું સેવન કરવાની ભલામણ કરે છે.
હેલ્થ શોટ્સ સાથે વાત કરતા રજુતા કહે છે, “તે પ્રોટીનનો સારો સ્ત્રોત છે, પરંતુ જ્યાં સુધી જ કે તે તાજું અને શુદ્ધ હોય. આ સાથે, તમારી દિનચર્યામાં એવી શારીરિક પ્રવૃત્તિઓનો સમાવેશ થવો જોઈએ જે તેમાંથી મેળવેલી કેલરી બર્ન કરી શકે.
જો કે, નાના બાળકો પુખ્ત વયના કરતાં વધુ ચીઝનું સેવન કરે છે. કોઈપણ વાનગીનો સ્વાદ વધારવા માટે માતાઓ ઘણીવાર તેમને વધારાની ચીઝ સાથે પીરસે છે. ચીઝ તેમની વધતી ઉંમરમાં હાડકાના વિકાસમાં મદદ કરે છે. પરંતુ જ્યારે તે જ બાળકો શારીરિક પ્રવૃત્તિમાં વ્યસ્ત રહેવાને બદલે આખો દિવસ ગેજેટ્સ સાથે સમય પસાર કરે છે, ત્યારે તે તેમનામાં પણ સ્થૂળતાનું કારણ બની શકે છે. તો ચાલો જાણીએ વધુ પડતું ચીઝ ખાવાના સ્વાસ્થ્ય જોખમ થઇ શકે.
પેટ અને કમરની ચરબી: વધતી ઉંમર સાથે, સ્ત્રીઓ અને પુરુષો બંનેના પેટ પર ચરબીનું સ્તર જમા થવા લાગે છે. બીજી તરફ જ્યારે તમે આવા ખોરાકનું સેવન કરો છો, ત્યારે તમને તેમાંથી મળેલી કેલરી બર્ન કરવાની તક ઓછી મળે છે, પછી તે ચરબીના રૂપમાં પેટ અને કમર પર જમા થવા લાગે છે. ચીઝનો વધુ પડતો ઉપયોગ હઠીલા પેટ અને પેટની ચરબી તરફ દોરી શકે છે. 2016ના NCBI સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે તંદુરસ્ત હોવા છતાં, ડેરી ઉત્પાદનોનો વધુ પડતો વપરાશ વજન વધારવા માટે જવાબદાર હોઈ શકે છે. આ અભ્યાસમાં 18 થી 52 વર્ષની વયના લોકોને સામેલ કરવામાં આવ્યા હતા. જેમાં તમામ ડેરી ઉત્પાદનોના વધુ પડતા વપરાશના પરિણામે વજનમાં વધારો જોવા મળ્યો હતો.
પાચન સબંધિત સમસ્યાઓ: શારીરિક પ્રવૃત્તિ વિના દરરોજ 40 ગ્રામ ચીઝનું સેવન કરવું પણ તમારા માટે જોખમનું પરિબળ બની શકે છે. આ તમારા માટે પાચન સંબંધી સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે. જેમાં ગેસ, એસિડિટી અને હાર્ટબર્નનો સમાવેશ થાય છે. જો તમે લેક્ટોઝ ઇન્ટોલરેંટ છો, તો ચીઝ તમારા મોટા આંતરડામાં બળતરા પેદા કરી શકે છે. જેનું પરિણામ ખરાબ ગટ હેલ્થ છે.
હાર્ટ હેલ્થ માટે જોખમી: હેલ્થ શોટ્સ મુજબ, ફોર્ટિસ હોસ્પિટલ વસંત કુંજના ડાયરેક્ટર કાર્ડિયોલોજી ડૉ. તપન ઘોષ કહે છે, “ખરાબ લાઈફ સ્ટાઇલ અને ખરાબ ખાવાની આદતો ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારી રહી છે. જેના કારણે હૃદય સંબંધિત સમસ્યાઓનો ખતરો વધી રહ્યો છે. જો તમારી સેડેન્ટરી લાઇફસ્ટાઇલ છે તો ચીઝ અથવા બટર તો છોડો તમારે મલાઈ વાળું દૂધ પણ ન પીવું જોઈએ. ચીઝમાં સેચુરેટેડ ચરબીનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જે હૃદયના સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક છે.
વધુ પડતું ચીઝ ખાવાથી ધમનીમાં બ્લોકેજ થઈ શકે છે: તે માત્ર ડેસ્ક જોબ પર કામ કરતા લોકોને ઘી, માખણ અને ચીઝના ઓવરલોડિંગને ટાળવા માટે સલાહ આપે છે, પરંતુ ક્રીમ વિનાનું દૂધ પીવાનું પણ સૂચન કરે છે.
હાઈ બ્લડ પ્રેશર: 2019ના NCBI અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે ઉચ્ચ સોડિયમનું સેવન અને હાઈ બ્લડ પ્રેશર વચ્ચે સીધો સંબંધ છે. જો તમે તમારા બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રણમાં રાખવા માંગતા હો, તો તમારે આખા દિવસમાં 2400 મિલિગ્રામથી વધુ સોડિયમનું સેવન ન કરવું જોઈએ. જ્યારે મોટા ભાગની ચીઝમાં સોડિયમનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જે હાઈપરટેન્શનનું જોખમ વધારી શકે છે.
ચીઝ એક સ્વાદિષ્ટ ખાદ્ય પદાર્થ છે. પરંતુ તેમાં ફાઈબરનું પ્રમાણ નહિવત છે. જ્યારે સોડિયમ અને ચરબી ખૂબ વધારે માત્રામાં હોય છે. તેથી, તમે જે ખોરાક લો છો તેના પ્રમાણને નિયંત્રિત કરવું મહત્વપૂર્ણ છે. ભલે તમે તેને હેલ્ધી સલાડમાં ઉમેરી રહ્યા હોવ કે સ્ટફ્ડ પરાઠામાં, ચીઝનો ઓવરડોઝ કોઈપણ રીતે નુકસાનને નિયંત્રિત કરશે નહીં. તેથી સંતુલિત આહારની સાથે કસરતનું પણ ધ્યાન રાખો.