છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં સરકાર દ્વારા નાણાકીય સેવાઓને કાર્યક્ષમ બનાવવા પર વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવી રહ્યું છે. સરકાર ઓછામાં ઓછા ખર્ચે બને તેટલા લોકોને બેંકિંગ સુવિધા આપવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. આ માટે કેન્દ્રીય બેંકો દ્વારા કસ્ટમર સર્વિસ પોઈન્ટ્સ (CSP) નો પ્રચાર કરવામાં આવી રહ્યો છે.
ગ્રાહક સેવા કેન્દ્ર શું છે?
નાણાકીય સમાવેશને ધ્યાનમાં રાખીને એટલે કે છેલ્લા વ્યક્તિ સુધી નાણાકીય સેવાઓની પહોંચ, RBI એ ગ્રાહક સેવા કેન્દ્ર (CSP) શરૂ કર્યું છે. એક રીતે, તેઓ બેંકની નાની શાખાની જેમ કામ કરે છે. આ ખાસ કરીને ગ્રામીણ વિસ્તારો અને નાના શહેરોને ધ્યાનમાં રાખીને તૈયાર કરવામાં આવ્યા છે. જ્યાં બેંકિંગ સુવિધા ઓછી છે. ગ્રાહક સેવા કેન્દ્રોનો સૌથી મોટો ફાયદો એ છે કે ગ્રાહકોને તેમના ઘરની નજીક બેંકિંગ સુવિધાઓ મળે છે.
ગ્રાહક સેવા કેન્દ્રોમાં કઈ સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ છે?
ગ્રાહક સેવા કેન્દ્રો બેંકિંગ, બિલની ચૂકવણી, સરકારી યોજનાઓમાં નોંધણી વગેરે માટે વન-સ્ટોપ કેન્દ્રો તરીકે કાર્ય કરે છે, જે ગ્રામીણ અને નાના શહેરોના લોકોને બેંકિંગ સુવિધાઓ સરળતાથી ઉપલબ્ધ કરાવે છે. સેવ ગ્રુપના CEO અને સહ-સ્થાપક, MD, અજીત કુમાર સિંઘના જણાવ્યા અનુસાર, ગ્રાહક સેવા કેન્દ્રો પર લોકોને વિવિધ સુવિધાઓ પૂરી પાડવામાં આવે છે.
)
- બેંક એકાઉન્ટ ખોલવાની સુવિધા
- જમા અને ઉપાડની સુવિધા
- રુપે અને આધાર કાર્ડ દ્વારા ટ્રાન્ઝેક્શનની સુવિધા
- ફિક્સ ડિપોઝિટ સુવિધા
- પાસબુક પ્રિન્ટની સુવિધા
- હેન્ડહેલ્ડ ઉપકરણ દ્વારા ડોર સ્ટેપ બેંકિંગ સુવિધા
- પ્રધાનમંત્રી જીવન જ્યોતિ વીમા યોજના (PMJJBY) અને પ્રધાનમંત્રી સુરક્ષા વીમા યોજના (PMSBY) જેવી વીમા યોજનાઓમાં નોંધણી કરાવવાની સુવિધા
- અટલ પેન્શન યોજનામાં નોમિનેશનની સુવિધા
- નાની લોન માટે અરજી કરવાની સુવિધા
તમને જણાવી દઈએ કે, CSPs બેંકિંગ સેવાઓની પહોંચના સંદર્ભમાં શહેરી અને ગ્રામીણ વિસ્તારો વચ્ચેના અંતરને ઘટાડવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહ્યા છે. આ કેન્દ્રો દ્વારા રોજગારીની નવી તકો ઊભી થઈ રહી છે અને આર્થિક વિકાસ વેગ પકડી રહ્યો છે.