મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રોકાણકારોની સંખ્યા કરોડો સુધી પહોંચી ગઈ છે. જોકે, આ હોવા છતાં, હજુ પણ બહુ ઓછા રોકાણકારોને કોઈપણ MF ફંડ વિશે ઊંડાણપૂર્વકનું જ્ઞાન છે. ઘણા રોકાણકારો તેમના મિત્રો, સંબંધીઓ અથવા ફંડ એજન્ટોની સલાહ પર મ્યુચ્યુઅલ ફંડ યોજના પસંદ કરે છે અને તેમાં રોકાણ કરે છે. તેથી, આજે અમે તમને મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સંબંધિત મૂળભૂત માહિતી આપી રહ્યા છીએ, જે દરેક રોકાણકારે જાણવી જોઈએ. અમે તમને સ્મોલ કેપ ફંડ્સ અને લાર્જ કેપ ફંડ્સ વચ્ચેના મુખ્ય તફાવતો જણાવી રહ્યા છીએ.
સ્મોલ કેપ ફંડ શું છે?
સ્મોલ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ એ ઇક્વિટી ફંડ્સ છે જે મુખ્યત્વે નાના કદની કંપનીઓમાં રોકાણ કરે છે. આ કંપનીઓ બજાર મૂડીકરણની દ્રષ્ટિએ સ્ટોક એક્સચેન્જમાં લિસ્ટેડ ટોચની 250 કંપનીઓથી અલગ છે. તેમના નાના કદને કારણે, આ કંપનીઓમાં નોંધપાત્ર વૃદ્ધિની સંભાવના છે, પરંતુ આ કંપનીઓમાં મિડ અને લાર્જ કેપ કંપનીઓ કરતાં વધુ અસ્થિરતા અને જોખમ પણ છે.
લાર્જ કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ
લાર્જ કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ એવા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ છે જે દેશની મોટી કંપનીઓમાં રોકાણ કરે છે. આ કંપનીઓને તેમના બજાર મૂડીકરણના આધારે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે, અને તેમનો મુખ્ય ઉદ્દેશ રોકાણકારોને સ્થિર વળતર અને ઓછા સ્તરનું જોખમ પૂરું પાડવાનો છે.
લાર્જ-કેપ અને સ્મોલ-કેપ ફંડ વચ્ચેના મુખ્ય તફાવતો
બજાર મૂડીકરણ
- લાર્જ-કેપ: સેબીના નિયમો મુજબ, લાર્જ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડોએ તેમના ભંડોળનો ઓછામાં ઓછો 80% ભાગ લાર્જ-કેપ શેરોમાં રોકાણ કરવો પડે છે.
- સ્મોલ-કેપ: સેબીના નિયમો મુજબ, સ્મોલ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડોએ તેમના ભંડોળના ઓછામાં ઓછા 65% સ્મોલ-કેપ શેરોમાં રોકાણ કરવું પડે છે.
જોખમ અને અસ્થિરતા
- લાર્જ-કેપ: મિડ-કેપ અને સ્મોલ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સની તુલનામાં, કંપનીઓની સ્થિરતાને કારણે લાર્જ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ પ્રમાણમાં સુરક્ષિત અને ઓછા અસ્થિર માનવામાં આવે છે.
- સ્મોલ-કેપ: લાર્જ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સની તુલનામાં, સ્મોલ-કેપ્સમાં પ્રમાણમાં વધારે જોખમ હોય છે અને તે વધુ અસ્થિર હોય છે. આનું કારણ એ છે કે સ્મોલ-કેપ્સ બજારના વધઘટ અને આર્થિક મંદી પ્રત્યે વધુ સંવેદનશીલ હોય છે.
વૃદ્ધિની સંભાવના
- લાર્જ-કેપ: સ્મોલ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સની તુલનામાં, લાર્જ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સ્થિર વળતર અને ઓછા જોખમો આપે છે.
- સ્મોલ-કેપ: લાર્જ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સની તુલનામાં, સ્મોલ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સમાં વૃદ્ધિની સંભાવના વધુ હોય છે.
લીકવીડિટી
- લાર્જ-કેપ: લાર્જ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ લાર્જ-કેપ શેરોમાં રોકાણ કરે છે. આ શેરોનું વારંવાર ટ્રેડિંગ થતું હોવાથી, તેમની પાસે સારી તરલતા છે.
- સ્મોલ-કેપ: સ્મોલ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ પ્રમાણમાં ઓછા લિક્વિડ શેરોમાં રોકાણ કરે છે જેમાં ટ્રેડિંગ વોલ્યુમ ઓછું હોય છે, જે શેર ખરીદવા અને વેચવાને વધુ પડકારજનક બનાવી શકે છે.
કોને પસંદ કરવું
- લાર્જ-કેપ: લાર્જ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ મધ્યમથી લાંબા ગાળાના રોકાણકારો માટે યોગ્ય છે.
- સ્મોલ-કેપ: સ્મોલ-કેપ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ એવા રોકાણકારો માટે શ્રેષ્ઠ છે જેમનો લાંબા ગાળાનો રોકાણનો સમયગાળો સામાન્ય રીતે સાત વર્ષ કે તેથી વધુ હોય.