Business News: વર્તમાન નાણાકીય વર્ષ 2023-24ના ત્રીજા ક્વાર્ટર (ઓક્ટોબરથી ડિસેમ્બર, 2023)માં દેશની અર્થવ્યવસ્થામાં 8.4 ટકાનો વિકાસ દર હાંસલ કરવામાં ઉત્પાદન, ખાણકામ અને બાંધકામ ઉદ્યોગોએ સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે.
આ ત્રણ પૈકી મેન્યુફેક્ચરિંગ ઉદ્યોગનું યોગદાન સૌથી મહત્ત્વનું છે કારણ કે તેણે સતત બીજા ક્વાર્ટરમાં બે આંકડામાં વૃદ્ધિ (11.6 ટકા) નોંધાવી છે, જે દર્શાવે છે કે દેશના અર્થતંત્રમાં રોકાણ વધી રહ્યું છે. મેન્યુફેક્ચરિંગમાં રોકાણ વધવાનો મતલબ એ છે કે દેશમાં સંપત્તિનું સર્જન થઈ રહ્યું છે અને લોકોને વધુ રોજગાર મેળવવાનો માર્ગ મોકળો થઈ રહ્યો છે.
મોટાભાગના નિષ્ણાતોએ નેશનલ સ્ટેટિસ્ટિકલ ઓફિસ (NSO)ના આ ડેટાને અપેક્ષા કરતા વધુ સારા ગણાવ્યા છે. તે જ સમયે, નિષ્ણાતોએ અર્થતંત્રમાં ગ્રોસ વેલ્યુ એડેડ (જીવીએ)ના વિકાસ દર (6.5 ટકા) અને જીડીપીના વિકાસ દર વચ્ચે વધતા તફાવત પર પણ આશ્ચર્ય વ્યક્ત કર્યું છે અને કહ્યું છે કે તેને લાંબા સમય સુધી જાળવી શકાય નહીં.
દેશની અર્થવ્યવસ્થામાં 7-8 ટકાનો ઉછાળો આવી શકે છે
અર્થવ્યવસ્થાને લઈને NSO દ્વારા રજૂ કરવામાં આવેલા આંકડાઓ એ પણ દર્શાવે છે કે કૃષિ ક્ષેત્રનો વિકાસ દર ખાસ ન હોવા છતાં દેશની અર્થવ્યવસ્થા 7-8 ટકા સુધી ઉછળી શકે છે. આ ત્રિમાસિક (ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર, 2023)માં કૃષિ ક્ષેત્રમાં 0.8 ટકાનો ઘટાડો નોંધવામાં આવ્યો છે. જ્યારે ગત નાણાકીય વર્ષના સમાન સમયગાળામાં આ ક્ષેત્રમાં 5.2 ટકાની વૃદ્ધિ નોંધાઈ છે. આનો સ્પષ્ટ અર્થ એ છે કે આ વર્ષે રવિ ઉપજ અપેક્ષા કરતાં વધુ ખરાબ રહી છે, જોકે અત્યાર સુધી સરકારી એજન્સીઓ આ વાતને નકારી રહી છે.
જોકે, આ સમયગાળા દરમિયાન મેન્યુફેક્ચરિંગનો વિકાસ દર 11.6 ટકા રહ્યો છે જ્યારે ગયા વર્ષના સમાન ક્વાર્ટરમાં તે 4.8 ટકા ઘટ્યો હતો. જ્યારે ગયા વર્ષે સળંગ બે ક્વાર્ટરમાં આ સેક્ટરમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો, ત્યારે આ વર્ષે તેનો વિકાસ દર સતત બે ક્વાર્ટરમાં ડબલ ડિજિટમાં રહેવાનો સંકેત આપી રહ્યો છે.
બાંધકામમાં 9.5 ટકાનો વધારો
આ વર્ષે પણ બાંધકામમાં 9.5 ટકાનો વધારો થયો છે અને ગત વર્ષે પણ વિકાસ દર એટલો જ હતો. આ સમયગાળા દરમિયાન વીજળી, ગેસ અને પાણી પુરવઠા ક્ષેત્રનો વિકાસ દર અનુક્રમે 9 ટકા અને 8.7 ટકા રહ્યો છે. બંને પ્રકારના સેવા ક્ષેત્રો (નાણાકીય અને વેપાર, હોટલ વગેરે)નો વિકાસ દર સાત ટકાથી નીચે રહ્યો છે અને તેમનું પ્રદર્શન ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળા કરતાં ઓછું રહ્યું છે, આ સરકાર માટે ચિંતાનો વિષય બની શકે છે. દેશના અર્થતંત્રમાં સેવા ક્ષેત્રનો હિસ્સો સતત વધી રહ્યો હોવા છતાં સાત ટકાનો વિકાસ દર અસંતોષકારક ગણાશે.
NSOએ સમગ્ર નાણાકીય વર્ષ (2023-24) દરમિયાન જીડીપી વૃદ્ધિ દર 7.6 ટકા રહેવાનો અંદાજ મૂક્યો છે. NSOનો આ બીજો અંદાજ છે. અગાઉ તે 7.3 ટકા કહેવાતું હતું. એનએસઓ અનુસાર, ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં જીડીપીનું કદ રૂ. 43.72 લાખ કરોડ હતું, જે ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર, 2022ના રૂ. 40.35 લાખ કરોડ કરતાં 8.4 ટકા વધુ હતું. જ્યારે સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન જીડીપીનું કદ રૂ. 172.90 લાખ કરોડ હોવાનો અંદાજ છે, જે વર્ષ 2022-23 કરતાં 7.6 ટકા વધુ હશે. માથાદીઠ જીડીપી 2,10,679 રૂપિયા હોવાનો અંદાજ છે જે વર્ષ 2022-23માં 1,94,970 રૂપિયા હતો.