નાણાકીય વર્ષ 2025-26 માટે બજેટ રજૂ થવાને હવે થોડા જ દિવસો બાકી છે. કેન્દ્રીય નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણ 1 ફેબ્રુઆરી, 2025 ના રોજ નાણાકીય વર્ષ 2025-26 માટે દેશનું બજેટ રજૂ કરશે. આ નિર્મલા સીતારમણનું 8મું બજેટ હશે. પીએમ નરેન્દ્ર મોદી ત્રીજી વખત વડા પ્રધાન બન્યા પછી આ બીજું બજેટ હશે. વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી હંમેશા દેશના સંરક્ષણ ક્ષેત્ર પ્રત્યે ખૂબ જ ગંભીર રહ્યા છે અને આ વખતે પણ એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે સરકાર દેશની સુરક્ષાને લઈને કેટલીક મોટી જાહેરાતો કરી શકે છે.
સંરક્ષણ બજેટમાં મધ્યમ વધારો થવાની અપેક્ષા
નિષ્ણાતો માને છે કે આ વખતે સરકાર સંરક્ષણ ક્ષેત્ર માટે ફાળવવામાં આવેલા બજેટમાં ‘મધ્યમ’ વધારો કરી શકે છે. પાછલા વર્ષોની જેમ, આ વર્ષે પણ કેન્દ્ર સરકાર આધુનિકીકરણ અને આત્મનિર્ભરતા પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે. નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૪-૨૦૨૫ માટે, સરકારે સંરક્ષણ ક્ષેત્ર માટે ૬.૨૨ લાખ કરોડ રૂપિયા ફાળવ્યા હતા, જે નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૩-૨૪ કરતા ૪.૭૯ ટકા વધુ હતા. ગયા વર્ષે, નવી સરકારની રચના પછી જુલાઈમાં રજૂ કરાયેલા બજેટમાં, સરકારે સંરક્ષણ માટે રૂ. ૧.૭૨ લાખ કરોડના મૂડી ખર્ચ (મૂડીખર્ચ)ની જાહેરાત કરી હતી. બજેટમાં સરહદી રસ્તાઓ માટે રૂ. ૬,૫૦૦ કરોડ, દરિયાકાંઠાની સુરક્ષા માટે રૂ. ૭,૬૫૧ કરોડ અને iDEX યોજના હેઠળ નવીનતા માટે રૂ. ૫૧૮ કરોડનો સમાવેશ થાય છે.
મૂડી ખર્ચમાં 7-8 ટકાનો વધારો કરી શકાય છે
નિષ્ણાતોના મતે, સંરક્ષણ માટે મૂડી ખર્ચમાં પાછલા વર્ષોની જેમ 7 થી 8 ટકાનો વધારો થઈ શકે છે. આ બજેટમાં સંરક્ષણ માટે ૧.૯ લાખ કરોડ રૂપિયા ફાળવી શકાય છે. આમાં, સેનાના વાહનો અને નૌકાદળ માટે ફાળવણી વધારી શકાય છે. જ્યારે, એરોસ્પેસ માટે ફાળવણી જેમ છે તેમ રાખી શકાય છે.
આયાત અવેજીની વિશાળ તક
ફિલિપ કેપિટલના વિશ્લેષકોએ તાજેતરના અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું કે, “ભારતે વર્ષ 2023 માં સંરક્ષણ માટે $84 બિલિયન ફાળવ્યા છે. આ સાથે, ભારત સંરક્ષણ પર સૌથી વધુ ખર્ચ કરવાના સંદર્ભમાં ચોથા સ્થાને પહોંચી ગયું છે. સંરક્ષણ સંરક્ષણ માટે ફાળવવામાં આવેલ $84 બિલિયન 2.4% છે. દેશના કુલ GDP ના. જોકે, ભારતની સંરક્ષણ જરૂરિયાતોનો લગભગ 35% હજુ પણ આયાત કરવામાં આવે છે, જે આયાત દ્વારા પૂર્ણ થાય છે, જે આયાત અવેજીમાં એક મોટો પડકાર છે. એક તક છે.”