ચૈત્ર નવરાત્રીની અષ્ટમી તિથિ 29 માર્ચે ઉજવવામાં આવશે. અષ્ટમીના દિવસે માતાના મહાગૌરી સ્વરૂપની પૂજા કરવામાં આવે છે. નામ પરથી જ સ્પષ્ટ થાય છે કે તેમનું સ્વરૂપ સંપૂર્ણપણે ગૌર વર્ણ છે. તેમની સામ્યતા શંખ, ચંદ્ર અને કુંડ પુષ્પો સાથે આપવામાં આવી છે. માતા મહાગૌરીના આભૂષણો અને વસ્ત્રો પણ સફેદ રંગના છે તેથી જ તેમને શ્વેતામ્બરધરા પણ કહેવામાં આવે છે. તેની પાસે 4 બાજુઓ છે. તેનો જમણો ઉપરનો હાથ અભય મુદ્રામાં છે જ્યારે માતા નીચેના હાથમાં ત્રિશુલ ધરાવે છે. ડમરુ ડાબા હાથમાં ઉપલા હાથમાં છે અને નીચેનો હાથ વર મુદ્રામાં છે. તેમનું વાહન વૃષભ છે, તેથી જ માતાના આ સ્વરૂપને વૃષારુધા પણ કહેવામાં આવે છે.
આ રીતે મા ગૌરીનું નામ મહાગૌરી પડ્યું
અષ્ટમીના દિવસે માતાના મહાગૌરી સ્વરૂપની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ દિવસે મહાગૌરીની પૂજાનું વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવે છે. પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર, મા ગૌરીએ ભોલેનાથને મેળવવા માટે વર્ષો સુધી કઠોર તપસ્યા કરી હતી. આ કઠોર તપસ્યામાં માતા ગૌરી ધૂળ અને કાદવથી ઢંકાયેલી હતી. ત્યારપછી શિવજીએ જાતે જ પોતાના વાળમાંથી વહેતી ગંગા વડે માતાના આ સ્વરૂપને સ્વચ્છ કર્યું હતું. શિવજીએ માતાના સ્વરૂપના આ તેજને પુનઃસ્થાપિત કર્યો, તેથી જ તેમનું નામ મહાગૌરી રાખવામાં આવ્યું.
અષ્ટમી પર મહાગૌરીની પૂજા શા માટે કરવામાં આવે છે?
પુરાણો અનુસાર માતા દુર્ગાએ નવ દિવસ સુધી મહિષાસુર સાથે યુદ્ધ કર્યું અને તેને હરાવ્યો. તેથી જ નવરાત્રિના નવ દિવસ સુધી તેમની પૂજા કરવામાં આવે છે. એવી માન્યતા છે કે અષ્ટમીના દિવસે માતાએ ચંડ-મુંડ રાક્ષસોનો વધ કર્યો હતો. એટલા માટે આ દિવસની પૂજાનું વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવે છે. અષ્ટમીના દિવસને કુલ દેવી અને માતા અન્નપૂર્ણાનો દિવસ પણ માનવામાં આવે છે.
આ કારણથી એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે દેવીની પૂજા કરવાથી તમારા પરિવારમાં ચાલી રહેલી સમસ્યાઓ અને પરેશાનીઓ ઓછી થાય છે અને આવનાર પરિવારની રક્ષા થાય છે. અષ્ટમી પર કન્યાઓને ભોજન અર્પણ કરવાથી ઘરમાં ધન, ધાન્ય અને સૌભાગ્ય આવે છે.