આજકાલ લોકો હાઈ કોલેસ્ટ્રોલના નામથી જ ડરવા લાગ્યા છે. હાઈ કોલેસ્ટ્રોલ હાર્ટ એટેક અને સ્ટ્રોકનું મુખ્ય કારણ બની રહ્યું છે. આ ખતરાથી બચવા માટે, સૌ પ્રથમ તમારે જાણવું જોઈએ કે શરીરમાં કેટલા પ્રકારના કોલેસ્ટ્રોલ છે. આપણા શરીરમાં બે પ્રકારના કોલેસ્ટ્રોલ હોય છે, એક સારું કોલેસ્ટ્રોલ અને બીજું ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ. સારા કોલેસ્ટ્રોલને હાઇ ડેન્સિટી લિપોપ્રોટીન (HDL) અને ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલને લો ડેન્સિટી લિપોપ્રોટીન (LDL) કહેવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત, લોહીમાં ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું પ્રમાણ સામાન્ય હોવું પણ મહત્વપૂર્ણ છે. જ્યારે શરીરમાં કુલ કોલેસ્ટ્રોલનું પ્રમાણ વધે છે અને ખાસ કરીને ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ વધે છે, ત્યારે ઘણી સમસ્યાઓ ઝડપથી વિકાસ પામવા લાગે છે.
કોલેસ્ટ્રોલ શું છે અને તે કેવી રીતે વધે છે?
કોલેસ્ટ્રોલ એ આપણા લોહીમાં રહેલો એક ચીકણો અને મીણ જેવો પદાર્થ છે. જ્યારે લોહીમાં કોલેસ્ટ્રોલ વધવા લાગે છે, ત્યારે તે રક્ત ધમનીઓમાં જમા થવા લાગે છે. આના કારણે ધમનીઓ સંકોચાય છે અને રક્ત પરિભ્રમણ પ્રભાવિત થાય છે. જ્યારે લોહી ધીમે ધીમે વહે છે, ત્યારે તેને હૃદય અને મગજ સુધી પહોંચવામાં મુશ્કેલી પડે છે. જે હાર્ટ એટેક અને સ્ટ્રોકનું જોખમ વધારે છે. ખરાબ ખાવાની આદતો, બિનઆરોગ્યપ્રદ જીવનશૈલી અને ઓછી શારીરિક પ્રવૃત્તિને કારણે કોલેસ્ટ્રોલ વધવા લાગે છે.
કોલેસ્ટ્રોલની સામાન્ય અને હાઈ રેન્જ શું છે?
ડોક્ટરોના મતે, જો ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ 100 mg/dL કરતા ઓછું હોય તો તે સામાન્ય છે. જો તે ૧૩૦ મિલિગ્રામ/ડીએલ કે તેથી વધુ હોય તો તેને સીમાચિહ્ન ગણવામાં આવે છે. જ્યારે આ સ્તર ૧૬૦ મિલિગ્રામ/ડીએલથી ઉપર જાય છે ત્યારે તે ખતરનાક બની જાય છે. જ્યારે, જો સારું કોલેસ્ટ્રોલ 60 mg/dL કે તેથી વધુ હોય, તો તે સામાન્ય છે. જો તે 40 mg/dL કરતા ઓછું હોય તો તેને ખૂબ ઓછું માનવામાં આવે છે. આ હૃદયના સ્વાસ્થ્યને અસર કરી શકે છે. બંને કોલેસ્ટ્રોલ સ્તરનું કુલ પ્રમાણ 200 mg/dL કે તેથી ઓછું હોવું જોઈએ. આને સામાન્ય શ્રેણી ગણવામાં આવે છે. જો કોલેસ્ટ્રોલ 240 mg/dL હોય તો તે તમારા માટે સીમારેખા છે. કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર 240 થી વધુ હોય તો તે ખતરનાક માનવામાં આવે છે.
હાઈ કોલેસ્ટ્રોલનું જોખમ શું છે?
જો શરીરમાં ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલનું પ્રમાણ ૧૯૦ મિલિગ્રામ/ડીએલથી ઉપર હોય તો તમારે ચોક્કસપણે ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરવો જોઈએ. આ તમારા માટે એક ખતરનાક સ્થિતિ છે જે હૃદયરોગના હુમલા અને સ્ટ્રોકનું જોખમ નોંધપાત્ર રીતે વધારી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, તાત્કાલિક ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો. જો તમારું કુલ કોલેસ્ટ્રોલ 240 થી ઉપર છે, તો આ પરિસ્થિતિ તમારા માટે ચિંતાજનક છે. જો ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું પ્રમાણ 150 mg/dL થી વધુ હોય તો તે પણ ખતરનાક છે. આનાથી તમારા હૃદય પર ખરાબ અસર પડી શકે છે.