નવી દિલ્હી: દેશની સર્વોચ્ચ અદાલતમાં આજે પ્લેસ ઓફ વર્શીપ એક્ટ 1991ને પડકારતી PILની સુનાવણી થશે. સુપ્રીમ કોર્ટે આ સુનાવણી માટે વિશેષ બેંચની રચના કરી છે. આ બેંચમાં ચીફ જસ્ટિસ સંજીવ ખન્ના, જસ્ટિસ સંજય કુમાર અને જસ્ટિસ કે.વી.વિશ્વનાથ સામેલ છે.
શું કાયદો કહે છે?
સંબંધિત કાયદો જણાવે છે કે 15 ઓગસ્ટ, 1947 ના રોજ અસ્તિત્વમાં રહેલા પૂજા સ્થાનોનું ધાર્મિક પાત્ર એ જ રહેશે જે તે દિવસે હતું. તે ધાર્મિક સ્થળ પર ફરીથી દાવો કરવા અથવા તેના પાત્રને બદલવા માટે દાવો દાખલ કરવા પર પ્રતિબંધ મૂકે છે. આ સંબંધમાં સુપ્રીમ કોર્ટમાં અનેક અરજીઓ પેન્ડિંગ છે, જેમાંથી એક અશ્વિની ઉપાધ્યાય દ્વારા દાખલ કરવામાં આવી છે. ઉપાધ્યાયે પૂજાના સ્થળો (વિશેષ જોગવાઈઓ) અધિનિયમ, 1991ની કલમ બે, ત્રણ અને ચારને રદ કરવાની વિનંતી કરી છે.
ન્યાયિક નિવારણનો અધિકાર છીનવી લેવો
અરજીમાં કરાયેલી દલીલો પૈકીની એક એવી છે કે આ જોગવાઈઓ કોઈ વ્યક્તિ અથવા ધાર્મિક જૂથના પૂજા સ્થળ પર ફરીથી દાવો કરવા માટે ન્યાયિક નિવારણ મેળવવાના અધિકારને છીનવી લે છે. માર્ક્સવાદી કમ્યુનિસ્ટ પાર્ટી અને મહારાષ્ટ્રના ધારાસભ્ય જિતેન્દ્ર સતીશ આવ્હાડે પણ પ્લેસ ઑફ વર્શીપ (વિશેષ જોગવાઈઓ) અધિનિયમ, 1991ની બંધારણીય માન્યતાને પડકારતી અનેક પેન્ડિંગ પિટિશન સામે અરજીઓ દાખલ કરી છે અને કહ્યું છે કે કાયદો જાહેર વ્યવસ્થા, બંધુત્વ, એકતા અને બિનસાંપ્રદાયિકતાનું રક્ષણ કરે છે. .
આ કેસની સુનાવણી વારાણસીની જ્ઞાનવાપી મસ્જિદ, મથુરામાં શાહી ઇદગાહ મસ્જિદ અને સંભલમાં શાહી જામા મસ્જિદ સહિત વિવિધ અદાલતોમાં દાખલ કરાયેલા અનેક મુકદ્દમાઓની પૃષ્ઠભૂમિમાં થશે. આ કિસ્સાઓમાં, એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે આ સ્થળો પ્રાચીન મંદિરોના વિનાશ પછી બનાવવામાં આવ્યા હતા અને હિન્દુઓને ત્યાં પૂજા કરવાની મંજૂરી આપવા વિનંતી કરવામાં આવી છે.
મુસ્લિમ પક્ષની દલીલ
આમાંના મોટાભાગના કેસોમાં, મુસ્લિમ પક્ષે 1991ના કાયદાને ટાંકીને દલીલ કરી છે કે આવા કેસ સ્વીકાર્ય નથી. આ કાયદાની જોગવાઈઓ વિરુદ્ધ રાજ્યસભાના ભૂતપૂર્વ સભ્ય સુબ્રમણ્યમ સ્વામી દ્વારા દાખલ કરાયેલી એક અરજી સહિત છ અરજીઓ દાખલ કરવામાં આવી છે. સ્વામી ઇચ્છે છે કે સુપ્રીમ કોર્ટ વારાણસીની જ્ઞાનવાપી મસ્જિદ અને મથુરામાં શાહી ઇદગાહ મસ્જિદ પર દાવો કરી શકે તે માટે કેટલીક જોગવાઈઓનું ફરીથી અર્થઘટન કરે, ઉપાધ્યાયે દાવો કર્યો કે આખો કાયદો ગેરબંધારણીય છે અને તેના પર પુનર્વિચાર કરવો પડશે અર્થઘટનનો પ્રશ્ન.