આજની જીવનશૈલી, સ્વાસ્થ્ય સંબંધી સમસ્યાઓ કે વધતી ઉંમરના કારણે ફેફસાની કાર્યક્ષમતા ઘટી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, કુદરતી રીતે તેમની કાર્યક્ષમતા વધારવા અને તેમને હંમેશા સ્વસ્થ રાખવા માટે કેટલાક યોગાસનો અને પ્રાણાયામ લઈ શકાય છે. જેમાં અમુક આસનોના નિયમિત અભ્યાસથી ફેફસાં સ્વસ્થ બની શકે છે. યોગમાં ઊંડા શ્વાસ લેવાની પ્રેક્ટિસ ફેફસામાં ઓક્સિજનનું પરિભ્રમણ સુધારે છે, જે ફેફસાના કાર્યમાં વધારો કરી શકે છે. ચાલો જાણીએ પ્રાણાયામ અને યોગાસનો વિશે જે ફેફસાના કાર્યને વધારે છે અને શ્વસનતંત્રને મજબૂત રાખે છે.
સેતુબંધાસન અને મત્સ્યાસન જેવી યોગ મુદ્રાઓ કરવાથી શ્વસનતંત્રના સ્નાયુઓ મજબૂત બને છે, જેનાથી ફેફસાંનું કાર્ય વધે છે અને શ્વસનતંત્ર મજબૂત બને છે.
પ્રાણાયામ– શ્વાસ લેવાની તકનીકો જેમ કે ડાયાફ્રેમેટિક શ્વસન ફેફસાના એકંદર કાર્યમાં સુધારો કરે છે. જો જોવામાં આવે તો, યોગ એકંદર આરોગ્યને પ્રોત્સાહન આપે છે અને શ્વસન સમસ્યાઓનું જોખમ ઘટાડે છે.
ભુજંગાસન– આ યોગ કરવા માટે પેટ પર જમીન પર સૂઈ જાઓ અને તમારા પગને સીધા રાખો અને તમારા બંને હાથની હથેળીઓને તમારા ખભાની રેખામાં રાખીને ફેલાવો અને પછી તમારા પેટ અને જાંઘને ઉપાડો અને શરૂઆતની સ્થિતિમાં પાછા આવો આ આસન છાતીને ખેંચે છે અને ફેફસાના સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે.
સેતુબંધાસન– આ આસન કરવા માટે, તમારી પીઠ પર સૂઈ જાઓ અને ઊંડા શ્વાસ લો. હવે તમારા બંને હાથને કમર પાસે જમીન પર સીધા રાખો અને તમારા બંને પગને ઘૂંટણ પર વાળો અને પેટની સાથે તમારી પીઠને ઉપરની તરફ ઉઠાવો.
મત્સ્યાસન– આ આસન કરવા માટે પદ્માસનની સ્થિતિમાં બેસો. હવે આ સ્થિતિમાં, તમારી પીઠ પર સૂઈ જાઓ અને તમારા બંને હાથની મદદથી તમારા માથાને જમીન પર આરામ કરો અને પછી તમારા હાથને તમારા પેટ પર આગળ રાખો.
ઊંડો શ્વાસ લેવો– કરોડરજ્જુને સીધી રાખીને આરામથી બેસો અને પછી નાક દ્વારા ઊંડો શ્વાસ લો અને તમારા ફેફસાં ભરો. થોડીવાર રાહ જોયા પછી, મોં દ્વારા શ્વાસ બહાર કાઢો અને તમારા પેટ અને ફેફસાને ખાલી કરો.