આપણી પૃથ્વીની નીચે કેટલા રહસ્યો દટાયેલા છે? જ્યારે પણ તેને શોધવાના પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા ત્યારે દર વખતે ચોંકાવનારા પરિણામો આવ્યા. થોડા દિવસો પહેલા ઈઝરાયેલમાં એક કબરના ખોદકામ દરમિયાન પુરાતત્વવિદોને હજારો વર્ષ પહેલા પણ મગજની સર્જરીના પુરાવા મળ્યા હતા. ત્યારે દુનિયાને આશ્ચર્ય થયું. કારણ કે મેડિકલ સાયન્સ પોતાને આધુનિક યુગનું માને છે. હવે ફરી એકવાર ખોદકામમાં આવા પુરાવા મળ્યા છે જે આશ્ચર્યજનક છે. સાઉદી અરેબિયામાં 7,000 વર્ષ જૂનું એક સ્મારક મળી આવ્યું છે, જ્યાં ભૂગર્ભમાં માનવ અવશેષો મળી આવ્યા છે. એટલું જ નહીં સેંકડો પ્રાણીઓના હાડકા પણ મળી આવ્યા છે.
તમને જાણીને વધુ નવાઈ લાગશે કે જ્યાંથી આ સ્મારક મળી આવ્યું છે તે રણ છે. વિસ્તાર સંપૂર્ણપણે રેતીથી ઢંકાયેલો છે. માણસો હોવાના પુરાવા અગાઉ ક્યારેય મળ્યા નથી. જોકે, પુરાતત્વવિદોનો દાવો છે કે હજારો વર્ષ પહેલાં આ વિસ્તાર સંપૂર્ણપણે હરિયાળો હતો. અહીં માનવીઓની હાજરી હતી. હાથી અને હિપ્પોપોટેમસના પાળવાના પુરાવા પણ મળી આવ્યા છે, જેમના નહાવા માટે મસ્ટેટલ્સ બનાવવામાં આવ્યા હતા. મુસ્તાટીલ એ અરબી ભાષામાં લંબચોરસ માળખું છે. અરબી દેશોમાં આવી રચનાઓ ઘણી જૂની હતી.
કોઈ પંથના રીતિ રિવાજનું સ્થાન હોવાનું અનુમાન
લાઈવ સાયન્સના રિપોર્ટ અનુસાર પુરાતત્વવિદોને આ જગ્યાએથી એક માણસના અવશેષો મળ્યા છે. એક અંદાજ મુજબ તેની ઉંમર 30 વર્ષની આસપાસ હશે. એવું પણ અનુમાન કરવામાં આવ્યું છે કે આ સ્થાન કેટલાક સંપ્રદાયના ધાર્મિક વિધિનું સ્થાન છે. તમને જણાવી દઈએ કે સાઉદી અરેબિયામાં વર્ષ 1970થી આવા મુસ્ટાઈલ્સની શોધ ચાલી રહી છે અને અત્યાર સુધીમાં લગભગ 1600 મુસ્ટાઈલ્સ મળી ચુક્યા છે. તેમાંના મોટા ભાગના રેતી હેઠળ અને ખૂબ ઊંડાઈ પર જોવા મળે છે.
પહેલા તે હરિયાળો વિસ્તાર હતો, હવે રણ છે
PLOS One જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા અભ્યાસ અનુસાર સંશોધકોનો અંદાજ છે કે પહેલા અહીં લીલોતરી વિસ્તાર હતો. પરંતુ હવામાનમાં આવેલા ધરખમ ફેરફારને કારણે સમગ્ર વિસ્તાર રણ બની ગયો હતો. ત્યારે લોકોને લાગ્યું હશે કે ફક્ત ભગવાન જ તેમને બચાવી શકે છે. તેથી જ પ્રાણીઓની બલિ ચઢાવવામાં આવી હશે. જો કે, અભ્યાસના મુખ્ય લેખક અને યુનિવર્સિટી ઓફ વેસ્ટર્ન ઓસ્ટ્રેલિયાના પ્રોફેસર, મેલિસા કેનેડીએ જણાવ્યું હતું કે, અમે એ જાણી શક્યા નથી કે આ લોકો કયા સંપ્રદાય અથવા સમુદાયના હશે. તેઓ કયા ધર્મમાં આસ્થા ધરાવતા હશે. રચનાઓ જોઈને માત્ર અનુમાન લગાવી શકાય છે કે આ રચના કોઈક રિવાજ સાથે સંકળાયેલી હશે. અમે 10 સ્ટ્રક્ચર્સનું ખોદકામ કર્યું છે. પરંતુ કોઈના પર કંઈ લખેલું જોવા મળ્યું ન હતું.