ચૂંટણી દરમિયાન મતદારોની આંગળીઓ પરની શાહી ભૂંસી નાખવાનું હવે સરળ રહેશે નહીં. આંગળીઓને સ્પર્શ્યાની પાંચ સેકન્ડની અંદર તે અદમ્ય છાપ છોડી દેશે.
એટલું જ નહીં, તેને આંગળીઓ પર લગાવતા પહેલા, મતદારે તેના હાથ પર તેલ કે ચીકણું કંઈ લગાવ્યું છે કે નહીં તેની પણ તપાસ કરવામાં આવશે. જો એમ હોય તો, તેની આંગળીઓને પહેલા કપડાથી સાફ કરવામાં આવશે. પછી તેને ઇન્સ્ટોલ કરવામાં આવશે.
આ જ કારણ છે કે હવે ચૂંટણી દરમિયાન મતદાન કર્મીઓને આપવામાં આવતી ચૂંટણી સામગ્રીની કીટમાં હાથ સાફ કરવા માટે કાપડ આપવા સૂચના આપવામાં આવી છે.
ચૂંટણી પંચની આ પહેલ મહત્વની છે
ચૂંટણી પંચે આ પહેલ ત્યારે કરી છે જ્યારે ચૂંટણીમાં ગેરરીતિ આચરનારા લોકોએ તેમની ઓળખ છુપાવવા અને ફરીથી મતદાન કરવા માટે તરત જ તેમના હાથ પરની શાહી ભૂંસી નાખી હતી. આવું એટલા માટે પણ થયું કારણ કે તેના હાથ પર લાગેલી શાહીને તેની છાપ છોડવામાં થોડો સમય લાગ્યો હતો.
ચૂંટણી પંચે આ પડકારને સમજ્યો અને તેનો સામનો કરવા માટે તેણે મૈસૂર (કર્ણાટક)ની વિશેષ શાહી બનાવતી કંપનીનો સંપર્ક કર્યો. આ પછી તેમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે. જેના કારણે આ શાહી માત્ર બે સેકન્ડમાં કામ કરવાનું શરૂ કરી દેશે.
1962માં ખાસ શાહીનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો
નોંધનીય છે કે 1962માં સામાન્ય ચૂંટણીમાં પ્રથમ વખત ખાસ શાહીનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. આ પછી, દેશમાં યોજાયેલી દરેક સામાન્ય ચૂંટણીમાં તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. હવે આ શાહીનો ઉપયોગ પંચાયત સહિત અન્ય તમામ ચૂંટણીઓમાં થાય છે. ખાસ વાત એ છે કે આ શાહી બનાવવાની ફોર્મ્યુલા નવી દિલ્હીની CSIRની નેશનલ ફિઝિકલ લેબોરેટરી દ્વારા શોધવામાં આવી છે. બાદમાં, તેને મોટા પાયે ઉત્પાદન કરવા માટેનું લાઇસન્સ કર્ણાટક સ્થિત મૈસૂર પેઇન્ટ એન્ડ વાર્નિશ લિમિટેડ (MPVL)ને આપવામાં આવ્યું હતું, જે દેશમાં તેનું ઉત્પાદન કરતી એકમાત્ર કંપની છે. આ ઉપરાંત તેની ફોર્મ્યુલા પણ આ કંપની પાસે છે.
ઘણા દેશો ઉપયોગ માટે આ શાહી ભારતમાંથી લે છે.
ચૂંટણીમાં વપરાતી આ શાહીની લોકપ્રિયતા માત્ર ભારત પૂરતી જ સીમિત નથી, પરંતુ વિશ્વના 30 દેશોમાં ચૂંટણી દરમિયાન પણ તેનો ઉપયોગ થાય છે. જે મૈસુર પેઇન્ટ એન્ડ વાર્નિશ લિમિટેડ (MPVL) પાસેથી મેળવવામાં આવે છે, જે કર્ણાટક સ્થિત એકમાત્ર કંપની છે જે તેનું ઉત્પાદન કરે છે. તેમાં મુખ્યત્વે મલેશિયા, કેનેડા, કંબોડિયા, ઘાના, અફઘાનિસ્તાન, આઈવરી કોસ્ટ, તુર્કી, નાઈજીરીયા, પાપુઆ ન્યુ ગીની, નેપાળ, સિંગાપોર, દુબઈ, મંગોલિયા, દક્ષિણ આફ્રિકા, ડેનમાર્ક વગેરે દેશોનો સમાવેશ થાય છે.