ખીચડી પર્વ તરીકે શા માટે ઓળખાય છે મકરસંક્રાંતિનો તહેવાર? આ અનોખું નામ કેવી રીતે આવ્યું?

જ્યારે ગ્રહોનો રાજા સૂર્ય ધનુરાશિ છોડીને મકર રાશિમાં પ્રવેશ કરે છે ત્યારે તેને મકરસંક્રાંતિ કહેવામાં આવે છે. આ દિવસે સૂર્યાસ્ત થાય છે અને ખરમાસ પણ સમાપ્ત થાય છે. આ સાથે ખરમાસના કારણે એક મહિના માટે શુભ કાર્યો પરનો પ્રતિબંધ પણ દૂર થઈ ગયો છે. સમગ્ર દેશમાં મકરસંક્રાંતિનો તહેવાર ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. તેને ‘ખિચડી’ તહેવાર પણ કહેવાય છે. ઉપરાંત આ દિવસે ભોગી પણ ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે મકરસંક્રાંતિ 15 જાન્યુઆરી 2024ના રોજ ઉજવવામાં આવી રહી છે.

ખીચડી કે મકરસંક્રાંતિના સ્નાન-દાનનો શુભ સમય

જ્યારે સૂર્ય મકર રાશિમાં પ્રવેશ કરે છે ત્યારે મકરસંક્રાંતિ એટલે કે ખીચડીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. વર્ષ 2024 માં, 15 જાન્યુઆરીના રોજ સવારે 2:54 કલાકે, સૂર્ય ધનુરાશિમાંથી બહાર નીકળીને મકર રાશિમાં પ્રવેશ કરશે. તેથી મકરસંક્રાંતિનો તહેવાર 15 જાન્યુઆરી 2024ના રોજ ઉજવવામાં આવશે. મકરસંક્રાંતિ પર સૂર્યને સ્નાન અને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવાનું ઘણું મહત્વ છે. આ વર્ષે મકરસંક્રાંતિ પર સ્નાન અને દાન કરવાનો શુભ સમય 15 જાન્યુઆરીએ સવારે 07:15 થી 05:46 સુધીનો રહેશે. મકરસંક્રાંતિનો શુભ સમય સવારે 07:15 થી 09:00 સુધીનો છે.

તેને ખીચડી પર્વ કેમ કહેવામાં આવે છે?

ઉત્તર ભારતમાં ઘણી જગ્યાએ મકરસંક્રાંતિને ખીચડીનો તહેવાર પણ કહેવામાં આવે છે. વાસ્તવમાં, આ સ્થળોએ મકરસંક્રાંતિના દિવસે ખીચડી ખાવાની અને તેનું દાન કરવાની પરંપરા છે, તેથી તેને ખીચડીનો તહેવાર પણ કહેવામાં આવે છે.

મળે છે અક્ષય ફળ

પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર, મકરસંક્રાંતિના દિવસે સૂર્ય ભગવાન તેમના પુત્ર શનિના ઘરે જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, સૂર્યનું તેના પુત્ર શનિનું મકર રાશિમાં સંક્રમણ પિતા અને પુત્રનું અનોખું મિલન દર્શાવે છે. મકરસંક્રાંતિ પર બનેલી ખીચડીમાં અડદની દાળ ચોક્કસપણે ઉમેરવામાં આવે છે. તેમજ આ ખીચડીમાં ચોખાનો સંબંધ ચંદ્ર સાથે, અડદની દાળનો સંબંધ શનિ સાથે, હળદરનો સંબંધ ગુરુ સાથે, ઘીનો સંબંધ સૂર્ય સાથે અને લીલા શાકભાજીનો સંબંધ બુધ સાથે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે મકરસંક્રાંતિના દિવસે આ વસ્તુઓમાંથી બનેલી ખીચડી ખાવાથી શાશ્વત ફળ મળે છે.