કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલયના અધિકારીઓએ શુક્રવારે જણાવ્યું હતું કે ચાર દુર્લભ રોગોની દવાઓ ખૂબ સસ્તા દરે ઉપલબ્ધ થઈ છે કારણ કે ભારતીય ફાર્માસ્યુટિકલ કંપનીઓ હવે મોંઘા આયાતી ફોર્મ્યુલેશન પર નિર્ભરતા ઘટાડીને તેનું ઉત્પાદન કરી રહી છે. મંત્રાલયે ‘સિકલ સેલ એનિમિયા’ તેમજ 13 દુર્લભ રોગોને લગતી કાર્યવાહીને પ્રાથમિકતા આપી હોવાથી ભાવમાં ઘટાડો કરવામાં આવ્યો છે.
સ્વદેશી ઉત્પાદિત
આમાંના ચાર રોગો – ટાયરોસિનેમિયા પ્રકાર 1, ગૌચર રોગ, વિલ્સન રોગ અને ડ્રાવેટ-લેનોક્સ ગેસ્ટાઉટ સિન્ડ્રોમ તેમજ સિકલ સેલ એનિમિયા – માટેની દવાઓ મંજૂર કરવામાં આવી છે અને તે સ્વદેશી રીતે બનાવવામાં આવી રહી છે. સત્તાવાર સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ત્રણ રોગો માટે વધુ ચાર દવાઓ – ફિનાઇલકેટોન્યુરિયા માટે ટેબ્લેટ સેપ્રોપ્ટેરિન, ટેબ્લેટ સોડિયમ ફેનાઇલ બ્યુટીરેટ અને ટેબ્લેટ કાર્ગ્લુમિક એસિડ હાયપરમોનેમિયા માટે અને ગૌચર રોગ માટે કેપ્સ્યુલ મિગ્લુસ્ટેટ મંજૂરીની પ્રક્રિયામાં છે અને એપ્રિલ 2024 સુધીમાં ઉપલબ્ધ થવાની સંભાવના છે.
દવાની કિંમતના સોમા ભાગ સુધી
આ દવાઓ સ્વદેશી રીતે બનાવવામાં આવી હોવાથી, ટાયરોસિનેમિયા પ્રકાર 1 ની સારવારમાં ઉપયોગમાં લેવાતા નિટિસિનોન કેપ્સ્યુલ્સની વાર્ષિક કિંમત આયાત કરાયેલી દવાની કિંમતના એકસોમાં ભાગની થઈ જશે. આ સંદર્ભમાં એક સૂત્રએ જણાવ્યું હતું કે, “ઉદાહરણ તરીકે, જ્યારે આયાતી કેપ્સ્યુલ્સની વાર્ષિક કિંમત રૂ. 2.2 કરોડ આવે છે, ત્યારે સ્થાનિક રીતે ઉત્પાદિત કેપ્સ્યુલ્સ હવે માત્ર રૂ. 2.5 લાખમાં ઉપલબ્ધ થશે.” એ જ રીતે, જ્યારે આયાતી એલિગ્લુસ્ટેટ કેપ્સ્યુલ્સની કિંમત વાર્ષિક રૂ. 1.8-3.6 કરોડ છે, ત્યારે સ્થાનિક સ્તરે ઉત્પાદિત કેપ્સ્યુલ્સ હવે માત્ર રૂ. 3-6 લાખમાં વાર્ષિક ઉપલબ્ધ થશે, એમ સૂત્રએ જણાવ્યું હતું.
34 લાખ સુધી આવે છે
વિલ્સન રોગની સારવારમાં વપરાતી આયાતી ટ્રાયન્ટાઈન કેપ્સ્યુલની કિંમત પ્રતિવર્ષ રૂ. 2.2 કરોડ આવે છે, પરંતુ સ્વદેશી બનાવટની દવા સાથે તે રૂ. 2.2 લાખમાં ઉપલબ્ધ થશે. ડ્રાવેટ-લેનોક્સ ગેસ્ટૉટ સિન્ડ્રોમની સારવારમાં વપરાતી આયાતી કેનાબીડિઓલ (એક મૌખિક દવા)ની કિંમત પ્રતિવર્ષ રૂ. 7 લાખથી રૂ. 34 લાખ સુધીની હોય છે, પરંતુ સ્વદેશી ઉત્પાદનને કારણે તે ઘટાડીને રૂ. 1 લાખ પ્રતિ વર્ષ કરી શકાય છે. 5 લાખમાં ઉપલબ્ધ છે. સિકલ સેલ એનિમિયાની સારવારમાં ઉપયોગમાં લેવાતા હાઇડ્રોક્સ્યુરિયા સિરપનો વાણિજ્યિક પુરવઠો માર્ચ 2024 સુધીમાં શરૂ થવાની શક્યતા છે અને તેની કામચલાઉ કિંમત બોટલ દીઠ રૂ. 405 હશે. વિદેશમાં તેની કિંમત 70,000 રૂપિયા પ્રતિ 100 મિલી છે.