સંસદીય સમિતિએ કહ્યું છે કે વિદેશમાં રહેતા ભારતીયો ‘સોફ્ટ પાવર’નું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. ભારતીય દૂતાવાસ અને કોન્સ્યુલેટોએ પોતપોતાના દેશોમાં ભારતીયો સાથે સંપર્ક વધારવો જોઈએ. ભારતીય દૂતાવાસે વિદેશમાં અભ્યાસ કરતા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓને અનુભવ કરાવવો જોઈએ કે વિદેશમાં ભારતીય મિશન તેમના માટે ઘર સમાન છે.
વિદેશ બાબતોની સંસદીય સમિતિએ સોમવારે લોકસભામાં રજૂ કરેલા તેના અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું કે વિદેશમાં રહેતા ભારતીયો ‘સોફ્ટ પાવર’ દ્વારા સાંસ્કૃતિક મુત્સદ્દીગીરીને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યા છે. ‘સોફ્ટ પાવર’ એ દેશની ક્ષમતા છે કે જે અન્ય દેશોને કોઈપણ દબાણ વગર તેની ઈચ્છા મુજબ કાર્ય કરે. સંસ્કૃતિ, રાજકીય મૂલ્યો અને કાર્યક્ષમ વિદેશ નીતિ ‘સોફ્ટ પાવર’માં ફાળો આપે છે.
સમિતિએ સૂચન કર્યું કે વૈશ્વિક સ્તરે ભારતના હિત અને પ્રભાવને આગળ વધારવા માટે ડાયસ્પોરા સમુદાયની ક્ષમતાનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. સમિતિએ આ સંદર્ભે એક નીતિ માળખું તૈયાર કરવાની અને તેને સમયબદ્ધ રીતે લાગુ કરવા માટે એક એક્શન પ્લાન તૈયાર કરવાની ભલામણ કરી છે.
અહેવાલમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે વિદેશ મંત્રાલયે સમિતિને જણાવ્યું હતું કે તે ભારતના વિવિધ એરપોર્ટ દ્વારા રોજગાર માટે વિદેશ જતા તમામ ઇમિગ્રન્ટ્સની ફરજિયાત ઓનલાઈન નોંધણીની સુવિધાની શક્યતા શોધી રહી છે. કોરોનાને કારણે નોકરી ગુમાવ્યા બાદ ખાડી પ્રદેશમાંથી ભારતીયોના દેશમાં પાછા ફરવાના સંદર્ભમાં સમિતિએ કહ્યું કે તેમના માટે આજીવિકાની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા માટે પુનર્વસન યોજના શરૂ કરવી જોઈએ.
સમિતિએ એમ પણ કહ્યું છે કે વિદેશ મંત્રાલયે ચીનમાં ભારતીય વિદ્યાર્થીઓની વાપસી માટે સંકલિત પ્રયાસો કરવા જોઈએ. મંત્રાલયે સમિતિને જણાવ્યું કે તે નવી દિલ્હી અને બેઇજિંગમાં ભારતીય દૂતાવાસ દ્વારા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓની વાપસીનો મુદ્દો સતત ચીની અધિકારીઓ સાથે ઉઠાવી રહ્યું છે. કોરોનાને કારણે ચીને 28 માર્ચ 2020થી વિઝા પરમિટ સસ્પેન્ડ કરીને ચીન આવવા પર પ્રતિબંધ લગાવી દીધો હતો.