મોદી સરનેમ પરના માનહાનિના કેસમાં રાહુલ ગાંધીને સુરત કોર્ટે સજા ફટકારી હતી અને બીજા જ દિવસે તેમને લોકસભાના સભ્યપદેથી ગેરલાયક ઠેરવવામાં આવ્યા હતા. હવે શનિવારે સુપ્રીમ કોર્ટમાં એક અરજી દાખલ કરવામાં આવી છે, જેમાં માંગ કરવામાં આવી છે કે કાયદાકીય સંસ્થાઓના ચૂંટાયેલા પ્રતિનિધિઓ દોષિત સાબિત થયા પછી આપમેળે ગેરલાયક ઠરવા જોઈએ નહીં.
સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરાયેલી અરજી લોકોના પ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમની કલમ 8(3) ની બંધારણીય માન્યતાને પડકારે છે, જે કોઈપણ કિસ્સામાં કોર્ટ દ્વારા દોષિત ઠરે તો આપમેળે કોઈ પ્રતિનિધિને કાયદાકીય સંસ્થામાંથી ગેરલાયક ઠેરવે છે.
અરજદાર, આભા મુરલીધરને ઘોષણા કરવાની માંગ કરી હતી કે લોક પ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ, 1951 ની કલમ 8(3) હેઠળ આપમેળે અયોગ્યતા મનસ્વી અને ગેરકાયદેસર છે, તે બંધારણ હેઠળ આપવામાં આવેલી સત્તાની બહાર છે. અરજીમાં દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે વિધાનસભા સંસ્થાઓમાંથી ચૂંટાયેલા જનપ્રતિનિધિઓની આપોઆપ ગેરલાયકાત તેમને “તેમના મતવિસ્તારના મતદારો દ્વારા તેમને સોંપવામાં આવેલી ફરજો સ્વતંત્ર રીતે નિભાવતા અટકાવે છે, જે લોકશાહીના સિદ્ધાંતોની વિરુદ્ધ છે.” કેન્દ્ર, ચૂંટણી પંચ, રાજ્ય સભા સચિવાલય અને લોકસભા સચિવાલયને પક્ષકાર બનાવવામાં આવ્યા છે.
જનપ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ, 1951 ની કલમ 8(3) મુજબ, જો કોઈ નેતાને બે વર્ષ કે તેથી વધુની સજા થાય છે, તો તેને દોષિત ઠેરવ્યાની તારીખથી વધુ છ વર્ષ માટે ચૂંટણી લડવા પર પ્રતિબંધ છે. જોગવાઈ છે. જો કોઈ ધારાસભ્ય કે સાંસદ હોય તો તે દોષિત ઠરે તો તેને ગેરલાયક ઠેરવવામાં આવે છે. તેણે પોતાના ધારાસભ્ય કે સાંસદને છોડવું પડશે.
આ નિયમ હેઠળ રાહુલનું સભ્યપદ જતું રહ્યું. સુપ્રીમ કોર્ટના વરિષ્ઠ એડવોકેટ અશ્વિની ઉપાધ્યાયનું કહેવું છે કે જે સુરતની કોર્ટે રાહુલને સજા સંભળાવી છે તેણે રાહુલને ચુકાદા સામે સેશન્સ કોર્ટમાં અરજી કરવા માટે એક મહિનાનો સમય આપ્યો છે. ત્યાં સુધી રાહુલની સજા પર સ્ટે છે એટલે કે તે આ સમયગાળા દરમિયાન જેલ જવાથી બચી જશે.